Szacuje się, iż zespół stopy cukrzycowej występuje u 25% chorych na cukrzycę. Stan ten, jak również towarzyszące mu owrzodzenia stopy są najczęstszym powodem hospitalizacji. Niestety, statystycznie u 20% osób z owrzodzeniem w przebiegu zespołu stopy cukrzycowej wykonywana jest amputacja.
W zespole stopy cukrzycowej niezwykle ważna jest samodzielna kontrola stóp i stanu gojenia się owrzodzeń. Pacjent powinien pamiętać o codziennym oglądaniu swoich stóp, monitorowaniu i zgłaszaniu wszelkich zmian. Powodem do niepokoju powinny być np. zaczerwienienia czy obrzęk stopy lub palców, nieprzyjemny zapach z miejsca rany, podwyższona temperatura ciała. Obserwacji tego rodzaju dokonuje się na bieżąco, szczególnie w chwili samodzielnej zmiany opatrunku, która w obecnych czasach ma bardzo często miejsce w domu pacjenta. Ważnym aspektem jest edukacja i szkolenia pacjenta, jak i jego najbliższych w temacie pielęgnacji stóp w zespole stopy cukrzycowej oraz prewencji i terapii owrzodzeń. Aby samemu zmienić opatrunek w domu, dobrze zadbać o:
• Higienę osobistą w tym dezynfekcję rąk oraz czystość miejsca w którym zmieniamy opatrunek w domu (np. ręcznik papierowy położony na folii, które później wyrzucamy razem z opatrunkami do osobnego woreczka).
• Produkt do płukania łożyska rany i wnętrza rany głębokiej bez konieczności wypłukiwania o potwierdzonym badaniami profilu bezpieczeństwa i działaniu bakteriobójczym wobec szerokiego wachlarza drobnoustrojów (np. Granudacyn).
• Jałowe produkty jednorazowego użytku do mycia rany np. jałowe gaziki.
• Jałowe specjalistyczne opatrunki zaordynowane przez personel medyczny, dobrane do stanu rany i ilości wysięku.
• Woreczek na odpady do którego wyrzucamy zużyte materiały, zdjęty opatrunek. Woreczek zawsze od razu wyrzucamy.
• Wygodne, przewiewne obuwie, a w razie konieczności indywidualnie dobrane odciążenie stopy, wkładka, obuwie, bucik gejszy, łuska.
• Prawidłowe produkty do pielęgnacji stopy i paznokci, mycia stopy i przestrzeni między palcami jak również paznokci.
• Dobór prawidłowej oddychającej bielizny na stopy.
Niezwykle ważna jest kontrola poziomu cukru, regularne przyjmowanie leków i stosowanie się do zaleceń personelu medycznego.
Mgr pielęgniarstwa Magdalena Mróz
Edukator cukrzycy, Specjalista ds. leczenia ran, Podolog
Poradnia leczenia ran eMMed w Rzeszowie
