26 września br. na zaproszenie Przewodniczącej Ewy Kołodziej Poseł na Sejm RP, prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków Monika Kaczmarek wzięła udział w posiedzeniu Parlamentarnego Zespołu ds. Cukrzycy. Tematem posiedzenia było: “Zespół sercowo-nerkowo-metaboliczny jako poważny problem zdrowotny”.
Zespół CRM to nie tylko wyzwanie dla diabetyków, ale może dotyczyć też osób chorych z przewlekłym zapaleniem nerek, czy z niewydolnością serca.
Kluczowe zagadnienia:
- CRM (ang. Cardiovascular Renal Metabolic) – zespół sercowo-nerkowo-metaboliczny – jest zaburzeniem zdrowotnym wynikającym z powiązań pomiędzy chorobami serca, chorobami nerek, cukrzycą i otyłością, prowadzących do niekorzystnych następstw. Liczba pacjentów cierpiących na CRM w Polsce wzrasta.
- Rozwój CRM prowadzi do wielochorobowości, która przyczynia się do pogorszenia jakości życia i konieczności zastosowania leczenia wielospecjalistycznego, a także zwiększa częstość hospitalizacji.
- Koszty leczenia chorych z CRM rosną co najmniej 3-5 krotnie wraz z rozwojem chorób nerek i układu sercowo-naczyniowego.
Tak jak mówili zaproszeni eksperci kliniczni te groźne powikłania sercowo-naczyniowe i nefrologiczne często wykrywane są niestety już w zaawansowanym stadium, dlatego powinniśmy działać wcześnie.
„Wybrane informacje zaczerpnięte z wypowiedzi ekspertów”
Prof. dr hab. n. med. Grzegorz Dzida – członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego:
- Cukrzyca – choroby sercowo-naczyniowe – choroby nerek – te choroby wzajemnie się nakręcają, napędzają, a rozszerzenie refundacji flozyn to inwestycja z szybkim zwrotem. Najbardziej zagrożone jest serce i nerki. U kogo, które powikłanie wystąpi pierwsze nie wiemy, musimy być czujni.
- Lekarz musi ocenić kompleksowo pacjenta. Jak najszybciej zlecić wykonanie badań takich jak poziom kreatyniny we krwi i albuminurii w moczu. Ocena wydolności serca i nerka jest obowiązkowa
Prof. Marcin Grabowski, Kierownik I Katedry i Kliniki Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego:
- Dziś nie możemy czekać do ostatniego etapu, czyli objawów chorób serca i nerek. Im wcześniej wykryjemy objawy, tym lepiej.
- Jeśli pojawi się pacjent z cukrzycą, lekarz powinien poszukać pozostałych powikłań i na odwrót.
Dr Robert Małecki, Kierownik Oddziału Nefrologii i Stacji Dializ w Międzyleskim Szpitalu Specjalistycznym w Warszawie
- Musimy wcześnie aktywnie poszukiwać pacjentów z CRM
- Ważne, by mój lekarz domowy znał moje „liczby” (czyli wyniki badań)
- W leczeniu nie tylko farmakoterapia, ale też konsekwentna zmiana nawyków
Poseł Ewa Kołodziej:
- Profilaktyka jest najważniejsza. Odpowiedzią na szereg potrzeb pacjentów może być opieka koordynowana.
W imieniu pacjentów wypowiedziała się Monika Kaczmarek prezes ZG PSD: na początku podziękowała pani Poseł za zaproszenie znamienitych ekspertów i podjęcie tak ważnych tematów. Następnie przedstawiła stanowisko pacjentów diabetologicznych z czym mierzą się na co dzień.
- Pacjenci potrzebują kompleksowej opieki specjalistycznej. Pacjent nie zawsze wie gdzie się udać, pozyskać wiedzę. Rozszerzenie refundacji nowoczesnych leków pozwoli pacjentowi poczuć się, że jest otoczony opieką. Trzeba działać na wczesnym etapie. Wprowadzany jest nowy system opieki nad pacjentem z cukrzycą typu 2 – opieka koordynowana w ścieżce diabetologicznej.
- W wielu regionach Polski pacjenci mogą korzystać już z opieki koordynowanej, ale jeszcze nie wszyscy wiedzą, czym jest opieka koordynowana i jak można z niej korzysta. W lipcu br. PSD uczestniczyło na zaproszenie “Rzecznicy Zdrowia” w gronie specjalistów, ekspertów i przedstawicieli innych organizacji pacjentów, gdzie została sporządzona mapa drogowa zmian niezbędnych do popularyzacji tego rozwiązania w placówkach POZ – https://diabetyk.org.pl/opieka-koordynowana-wyzwania-dla-rozwoju-w-polsce/
- Nie ulega wątpliwości, że cukrzyca powinna pozostać priorytetem, bo to nadal ogromne, rosnące wyzwanie społeczno-zdrowotne w Polsce, co potwierdza m. in. tegoroczna analiza Access G.A.P. Wyniki wskazują, że dostępność rekomendowanych leków w ramach refundacji w Polsce wynosi jedynie 26%, a średni czas od rejestracji do refundacji to aż 1943 dni. Spośród 36 terapii zarejestrowanych w latach 2011-2023, polscy pacjenci mają dostęp do zaledwie 9. Obecnie Polskie Stowarzyszenie Diabetyków oraz Forum Ekspertów ds. Cukrzycy we współpracy z dr Jakubem Gierczyńskim opracowuje analizę dot. tego, jak w ostatnich latach zmieniała się opieka diabetologiczna i jakie generuje to wyzwania na przyszłość (nie długo będziemy mogli przedstawić to opracowanie).
- Zdajemy sobie sprawę, że kolejne rewolucje, kolejne innowacyjne leki kosztują, a możliwości budżetowe nie są nieograniczone, dlatego ponownie zwracamy uwagę na konieczność poprawy zarządzania środkami z opłaty cukrowej. To ogromne wpływy.
Kluczowe wnioski:
Świadomość współwystępowania chorób może pomóc w zapobieganiu poważnym konsekwencjom. Leczenie jest kolejnym etapem po diagnostyce, dlatego najpierw potrzebna jest edukacja.
- Ważne, aby regularnie prowadzić działania edukacyjne zarówno wśród ogółu społeczeństwa, jak i kadry medycznej.
- Należy dążyć do zapewnienia kompleksowej opieki interdyscyplinarnej oraz równolegle wzmacniać kompetencje lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, poprzez rozwój opieki koordynowanej w POZ.
- Należy zapewnić dostęp do odpowiedniej farmakoterapii.
- Należy prowadzić działania mające na celu jak najwcześniejsze wykrycie pierwotnej choroby i rozwoju składowych zespołu CRM.
- Należy wzmocnić zgłaszalność na badania profilaktyczne oraz ułatwić dostęp do badań.