Niecodzienne menu, inne pory posiłków, zwiększona lub wręcz przeciwnie ograniczona aktywność fizyczna – to, co kojarzy mam się z urlopem i odpoczynkiem jest jednocześnie czynnikiem ryzyka nieprawidłowych glikemii u osób chorujących na cukrzycę. Cukrzyca lubi stabilność, a wakacje to zmiana. Czy da się te skrajności jakoś pogodzić?
Każda zmienna, jaka pojawia się w codziennym funkcjonowaniu diabetyka może mieć wpływ na glikemie. Podczas wakacji tych zmiennych może pojawić się jednocześnie kilka. Zwykle w czasie wolnym zmienia się ilość czasu przeznaczanego na sen, ale także pora wstawania i kładzenia się do snu. Zmienia się rytm dnia oraz ilość czasu przeznaczanego na aktywność fizyczną. Z wakacyjnymi wyjazdami zwykle wiąże się też zmiana naszego menu – nie tylko chętnie sięgamy po inne niż w ciągu roku potrawy, to często jemy więcej i o niestandardowych porach. Wakacje to też wielogodzinne podróże, niekiedy przez kilka stref czasowych. Do tych zmiennych należy umiejętnie dostosować insulinoterapię. Modyfikacje w dawkowaniu insuliny zawsze wymagają ostrożności, ale też „zmuszają” do częstszego kontrolowania poziomu cukru. Co więcej, na czas letnich wyjazdów, wielu diabetyków rezygnuje z terapii pompą insulinową na rzecz podawania insuliny wstrzykiwaczami. To kolejna zmienna, która wymaga skrupulatnego kontrolowania stężenia glukozy.
Dlatego na czas wakacji idealnie sprawdzają się systemy do ciągłego monitorowania glikemii. Nie tylko dlatego, że pozwalają na „wakacje od nakłuwania palców”, ale przede wszystkim dlatego, że pozwalają lepiej zrozumieć reakcje organizmu na wszystkie zmienne, których doświadczamy podczas urlopu, a przez to łatwiej zapanować nad glikemią.
Normoglikemia bez nakłuwania palców
Odkąd na rynku pojawiły się systemy do ciągłego monitorowania glikemii, wakacyjne wyjazdy z cukrzycą u boku stały się znacznie spokojniejsze i łatwiejsze. Korzystając z takich rozwiązań jak FreeStyle Libre możemy sprawdzać glikemię tak często, jak tego potrzebujemy, nawet wielokrotnie w ciągu jednej godziny (co może być potrzebne w trakcie dużego wysiłku fizycznego, takiego chociażby jak wspinaczka górska). Aby przekonać się, jaki mamy obecnie cukier wystarczy „zeskanować” telefonem umieszczony na ramieniu niewielki sensor.
To, co jest ogromnym ograniczeniem glukometrów, czyli wybiórczość oceny tego jak kontrolujemy gliemię, w przypadku systemu do ciągłego monitorowania traci rację bytu. Obecnie samokontrola może oznaczać wgląd w glikemie 24 godziny na dobę, i to bez kropli krwi. Dodatkowo nowoczesny monitoring glikemii pozwala przewidzieć, jak będą kształtowały się nasze cukry w niedalekiej przyszłości. Mówią o tym strzałki trendu, które obrazują kierunek i tempo zmian stężenia glukozy. Doświadczeni w korzystaniu z systemu FreeStyle Libre użytkownicy często podkreślają, że strzałki trendu mają dla nich nawet większe znaczenie, niż aktualna wartość glukozy.
Bo pokazują one szerszy obraz glikemii, a odpowiednio zinterpretowane, pozwalają wykluczyć epizody hipo i hiperglikemii lub je złagodzić. Liczne zmienne w dobowym rytmie dnia, jakie pojawiają się w okresie wakacji, zwiększają ryzyko rozchwiania cukrzycy. Natomiast możliwość wglądu w aktualną glikemię oraz jej trend znacznie to niebezpieczeństwo ograniczają. Nawet jeśli nie unikniemy zupełnie przecukrzenia po obfitym posiłku, to mając informację, że glikemia wzrasta w dużym tempie, szybciej jesteśmy w stanie zareagować – podać korekcyjną dawkę insuliny i uniknąć w ten sposób znaczącej hiperglikemii.
Samodzielny wyjazd diabetyka
System do ciągłego monitorowania glikemii, taki jak FreeStyle Libre ma kolejną, niebagatelną zaletę, szczególnie cenioną przez rodziców dzieci z cukrzycą. A mianowicie, pozwala na zdalne monitorowanie glikemii dziecka, niezależnie od tego, jak daleko od domu się ono znajduje (wystarczy pobrać i zsynchronizować aplikację LibreLinkUp). Dzięki temu rozwiązaniu rodzicom dzieci z cukrzycą jest znacznie łatwiej zdecydować się na to, by dziecko wyjechało na wakacje w gronie rówieśników. Rodzic, który widzi cukry dziecka będącego np. na wędrownym obozie jest spokojniejszy, a dodatkowo w każdej chwili może służyć swoją wiedzą i doświadczeniem, jeśli pojawią się trudności z utrzymaniem glukozy w ryzach.
Taki rodzaj wsparcia jest pomocny zarówno dla rodziców, ale też opiekunów diabetyka w czasie wyjazdu. Znacznie łatwiej podjąć się opieki nad dzieckiem z cukrzycą wiedząc, że razem z nami czuwa nad diabetykiem jego rodzic.
Pamiętaj:
• Z sensorem FreeStyle Libre możesz pływać, uprawiać sport, przebywać na słońcu. Aby nie stracić sensora podczas aktywności fizycznej dobrze jest zabezpieczyć go dodatkowo taśmą.
• Nawet jeśli do tej pory nie korzystałeś z systemu do ciągłego monitorowania glikemii, wakacje to idealny moment, by choć czasowo „przerzucić się” na tę metodę samokontroli.
• Aby korzystać z systemu FreeStyle Libre potrzebujesz jedynie sensora oraz pobrania bezpłatnej aplikacji na telefon.
Bożena Mazurek
