Cukrzyca i jej powikłania – nowe rozwiązania i nadzieje dla polskiego pacjenta
Cukrzyca i jej powikłania ponownie zostały bohaterami spotkania, które odbyło się 28 listopada br. zatytułowanego „Cukrzyca i jej powikłania – nowe rozwiązania i nadzieje dla polskiego pacjenta”. Eksperci ochrony zdrowia wraz z przedstawicielami organizacji pacjentów podsumowali duże sukcesy w refundacji nowych terapii w cukrzycy i jednocześnie zwrócili uwagę na kolejne terapie, które pomogą pacjentom z cukrzycą, nadwagą i ryzykiem sercowo-naczyniowym.
Cukrzyca typu 2 jest jedną z najgroźniejszych i najczęściej występujących chorób cywilizacyjnych o charakterze przewlekłym. Nie bez przyczyny nazywana bywa „epidemią”. Szacuje się, że chorych na cukrzycę w Polsce żyje obecnie ok. 3 milionów. Nawet 70–80% z nich na pewnym etapie swojej choroby będzie zmagać się także z chorobami serca i naczyń (takimi jak zawał, udar mózgu czy niewydolność serca), które są najczęstszymi powikłaniami cukrzycy. Zarówno badania i raporty organizacji pacjentów oraz instytucji wskazywały, że wiedza o tym, jak im zapobiegać, jak zmieniać nawyki i jak wygląda skuteczne leczenie jest nadal niewystarczająca, brakuje też kompleksowej opieki i skutecznego leczenia.
Rok 2019 przyniósł jednak wiele pozytywnych rozwiązań i dzięki zaangażowaniu wielu środowisk skupia uwagę społeczną na ten poważny problem społeczny i medyczny. To rok kampanii edukacyjnych, jak np. Nie Cukrz, rozwoju współpracy miedzy organizacjami, w tym powołania koalicji Serce dla Cukrzycy, wyjścia z profilaktyką do lokalnych społeczności, np. Środy z Profilaktyką NFZ, realizowane razem z organizacjami pacjentów, to liczne badania opinii i doświadczenia pacjentów, czy rozpoczęcie prac nad opieką koordynowaną oraz tak bardzo oczekiwana poprawa dostępu do nowoczesnego leczenia – komentuje Beata Ambroziewicz, Prezes Polskiej Unii Organizacji Pacjentów.
Ten ostatni przełom nastąpił niedawno, od listopada b.r. obowiązuje bowiem nowa lista leków refundowanych, a wraz z nią nowe perspektywy dla pacjentów diabetologicznych. Polscy pacjenci otrzymali dostęp do jednej z dwóch ważnych grup terapii tzw. flozyn, które zostały zrefundowane w trzeciej linii leczenia cukrzycy typu 2, czyli po nieskuteczności leczenia dwoma lekami doustnymi. Wprowadzenie na listę flozyn to szansa na dłuższe życie dla pacjentów z cukrzycą typu 2. To również ochrona przed najgroźniejszymi powikłaniami cukrzycy – sercowo-naczyniowymi i nerkowymi.
Jak potwierdziła prof. dr hab. n. med. Agnieszka Szypowska z II Katedry Pediatrii WUM – 2/3 zgonów pacjentów chorych na cukrzycę spowodowanych jest przez czynniki sercowo-naczyniowe. Flozyny działają protekcyjnie, co zostało potwierdzone w badaniach. Obecnie na refundacji skorzysta głównie grupa pacjentów w grupie wysokiego ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych.
Obecne kryteria refundacyjne nie obejmują wszystkich pacjentów i pomijają tych, którzy dbają o siebie i utrzymują poziom hemoglobiny glikowanej na prawidłowym poziomie. Jak podkreślił prof. dr hab. n. med. Artur Mamcarz, Kierownik III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii II Wydziału Lekarskiego WUM u tych pacjentów nie maleje ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych, a dzięki dostępności do nowych terapii takich jak flozyny i inkretyny można zredukować aż o 40% ryzyko sercowo-naczyniowe.
Zarówno eksperci jak i przedstawiciele organizacji pacjentów podkreślają zadowolenie z dotychczasowej zmiany, ale również jednogłośnie twierdzą, że potrzebne są dalsze kroki w dostępie do nowoczesnych terapii. Do tematu odniósł się Wiceminister Zdrowia Maciej Miłkowski, podkreślił, że kolejne zmiany w refundacji wymagają przeanalizowania jak duża jest populacja pacjentów i jaki to będzie koszt dla systemu – Mogę obiecać że jestem pozytywnie nastawiony, będziemy rozmawiać. Ponadto dodał, iż inkretyny są znacząco droższe pomimo, że populacja jest mniejsza, dlatego też decyzja o tym czy najpierw poszerzyć grupę osób objętych refundacją, czy wprowadzić drugą terapię na listę jest trudna.
Głos w tej sprawie zabrali przedstawiciele pacjentów. Niewątpliwie wprowadzenie flozyn na listę leków refundowanych cieszy ekspertów i organizacje pacjentów i przybliża nas do standardów europejskich. Mamy nadzieję, że ta pozytywna zmiana będzie pierwszym krokiem ku wdrożeniu pełnego, kompleksowego schematu terapii, obejmującego szersze grona pacjentów oraz drugą grupę leków tzw. analogów GLP-1 – podkreśla Anna Śliwińska, Prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków.
Eksperci i pacjenci zgodnie wskazują, że należy zintensyfikować działania związane z profilaktyką i leczeniem cukrzycy oraz jej powikłań, a także wzmocnić organizację opieki i wsparcia, a nadrzędnym celem wspólnych działań jest kształtowanie skutecznego i przyjaznego dla chorych systemu ochrony zdrowia w zakresie diabetologii i kardiologii. Dzięki przełomom w leczeniu cukrzycy typu 2, możliwe jest zapobieganie jej licznym powikłaniom i w konsekwencji poprawa jakości i długości życia chorych na cukrzycę osób oraz znaczące ograniczenie rehospitalizacji i przedwczesnych zgonów.
Wśród rekomendacji dalszych działań w obszarze cukrzycy znajdują się m.in.:
- dalszy dostępu do nowoczesnych terapii,
- koordynowana opieka i współpraca specjalistów z różnych dziedzin w zakresie leczenia pacjenta z cukrzycą,
- edukacja pacjentów w zakresie powikłań,
- zaangażowanie pacjentów i ich rodzin w proces leczenia.
W dyskusji podczas spotkania prasowego „Cukrzyca i jej powikłania – nowe rozwiązania i nadzieje dla polskiego pacjenta” wzięli udział: klinicyści i eksperci ochrony zdrowia: Maciej Miłkowski, Wiceminister Zdrowia, Marta Pawłowska, Wicedyrektor Biura Profilaktyki Zdrowotnej NFZ, prof. dr hab. n. med. Artur Mamcarz, Kierownik III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii II Wydziału Lekarskiego WUM, prof. dr hab. n. med. Agnieszka Szypowska, II Katedra Pediatrii WUM, dr n. med. Jakub Gierczyński, MBA, ekspert systemu ochrony zdrowia, Instytut Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelnia Łazarskiego oraz przedstawiciele środowiska pacjentów: Anna Śliwińska, Prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków, Beata Ambroziewicz, Prezes Polskiej Unii Organizacji Pacjentów, Sebastian Gawlik, Koordynator ds. projektów Fundacji Urszuli Jaworskiej, Szymon Chrostowski, Prezes Fundacji Wygrajmy Zdrowie, Marek Kustosz, Prezes Instytutu Człowieka Świadomego.