Kiedyś o satysfakcjonującym wyrównaniu cukrzycy świadczył odsetek hemoglobiny glikowanej poniżej 7%; obecnie coraz częściej świadczy o nim czas w zakresie docelowym na poziomie powyżej 70%. Nowy parametr samokontroli ma także ogromne znaczenie w procesie refundacji systemu do ciągłego monitorowania glikemii FreeStyle Libre 2. Fakt, że to od odsetka czasu, w którym glikemie mieszczą się w normie może zależeć prawo do kontynuacji refundacji to jeszcze jeden argument za tym, by postarać się o jak najlepsze wyrównanie cukrzycy.

Utrzymywanie glikemii na odpowiednim poziomie było i pozostaje wyzwaniem dla osób z cukrzycą. Ale jednocześnie nie ulega wątpliwości, że obecnie sprostać temu wyzwaniu jest znacznie łatwiej, niż kiedyś. Wszystko dzięki systemom do ciągłego monitorowania glikemii, które zmieniły nie tylko codzienność pacjentów z cukrzycą, ale także znacznie poprawiły możliwości monitorowania efektów leczenia.

Zakresy i procenty
Zakres docelowy dla glikemii każdy użytkownik systemu FreeStyle Libre 2 może sobie ustawić indywidualnie. Niemniej w zaleceniach klinicznych PTD za uniwersalne wartości docelowe dla pacjentów z cukrzycą typu 1 i 2 uznaje się przedział 70-180 mg/dl; natomiast dla kobiet w ciąży z cukrzycą typu 1. zakres 63-140 mg/dl. Wg aktualnych wytycznych o prawidłowym wyrównaniu cukrzycy możemy zatem mówić wówczas, gdy 70 procent czasu w ciągu doby, czyli prawie 17 godzin, cukry mieszczą się w przyjętym zakresie 70-180mg/dl; a w pozostałych godzinach nieznacznie odbiegają od normy. Warto to podkreślić, bo przecież glikemia poza normą, w szczególności hiperglikemia może mieć różną skalę. Czym innym dla organizmu jest cukier 200 mg/dl; a czym innym 400 mg/dl. Dlatego zalecenia kliniczne doprecyzowują cele do osiągnięcia w odniesieniu do czasu w zakresie docelowym dla różnych grup pacjentów.

Szczegółowe rekomendacje
Osoby z cukrzycą typu 1 lub cukrzycą typu 2
• Rekomendowany czas w zakresie docelowym (TIR) – powyżej 70%
• Czas poniżej zakresu docelowego – poniżej 4% dla glikemii j 70 mg/dl oraz poniżej, 1% czasu dla glikemii 54 mg/dl
• Czas powyżej zakresu docelowego – poniżej 25% powyżej j 180 mg/dl oraz 5% dla glikemii powyżej 250 mg/dl

Osoby starsze oraz osoby o wysokim ryzyku hipoglikemii
• Rekomendowany czas w zakresie docelowym (70-180mg/dl) – powyżej 50%
• Czas poniżej zakresu docelowego – poniżej 1% dla glikemii poniżej 70 mg/dl
• Czas powyżej zakresu docelowego – poniżej 10% dla glikemii powyżej 250 mg/dl

Kobiety w ciąży z cukrzycą typu 1.
• Rekomendowany czas w zakresie docelowym (63-140mg/dl) – powyżej 70%
• Czas poniżej zakresu docelowego – poniżej 4% • Czas powyżej zakresu docelowego – poniżej 25%

Rekomendacje procentowe dobrze sobie zamienić na godzinowe. Wówczas wyjdzie nam, że o dobrym wyrównaniu cukrzycy mówimy wówczas, gdy przez co najmniej 16 godzin 48 minut w ciągu dobry nasze cukry mieszczą się w zakresie 70-180 mg/dl. Czas z cukrem poniżej 70 mg/dl nie powinien być dłuższy niż godzina na dobę, a z cukrem poniżej 54 mg/dl nie dłuższy niż 15 minut na dobę.

Jak zadbać o jak najdłuższy czas w zakresie?
Traktuj ciągły monitoring glikemii Free Style Libre 2 nie tylko jako wolność od nakłuwania palców, ale przede wszystkim, jako narzędzie do jak najlepszego poznania swojego organizmu i swojej choroby. Korzystaj z raportów, jakich dostarcza Ci system i poświęcaj regularnie chwilę czasu, żeby je wnikliwie przeanalizować. Wygoda ciągłego monitorowania glikemii czasami nieco nas rozleniwia, ale nie zapominajmy, że celem ich stosowania jest normoglikemia, a nie to, by „zapominać” o cukrzycy. Nieprawidłowości, które widzimy w raporcie, a które mają charakter zdarzeń powtarzających się starajmy się eliminować. Jeśli sami nie wiemy jak, to z pomocą lekarza.

Korzystaj ze strzałek trendów, aby przewidywać swoją glikemię w najbliższym czasie. Zwracanie uwagi na trend pozwala uniknąć wielu epizodów hipo i hiperglikemii. Dzięki temu nie tylko wydłuża się nasz czas w zakresie docelowym, ale przede wszystkim glikemia jest bardziej stabilna. A to ma znaczenie zarówno dla naszego zdrowia, jak i samopoczucie. Nie czekaj na alarm, w miarę regularnie zerkaj na aktualny wynik glikemii. Cukier jest w normie na poziomie 160 mg/dl jak i 90 mg/dl. Chyba nie trzeba nikomu tłumaczyć, że dla organizmu o wiele korzystniejszy jest ten drugi scenariusz.

Innymi słowy, nawet brak alarmów w ciągu doby niech Cię bezkrytycznie nie zadowala. Nadal zwracaj uwagę na faktyczną wartość glikemii. Zwracaj uwagę na cukry w nocy, bo z jednej strony jest to czas, kiedy utrzymanie normoglikemii jest najłatwiejsze – nic nie jemy, nie jesteśmy aktywni, nie ma czynników dodatkowych wpływających na glikemię, a z drugiej strony najtrudniejszy – właśnie dlatego, że śpimy. Bardzo ważne jest, by zwracać uwagę na ostatni posiłek, jeśli jest obfity, pełen białka i tłuszczu może prowadzić w nocy do przecukrzeń.

Drugą kwestią jest wartość glikemii, z jaką kładziemy się spać. To jeden z najważniejszych wyników w ciągu doby. Bo jeśli idziemy spać z nieprawidłowym cukrem, jest ryzyko, że przez kolejne godziny pozostanie on nieprawidłowy. A to będzie miało duże przełożenia na czas w zakresie docelowym.

Karol Robaczkowski