Epidemia koronawirusa przyspieszyła rozwój telemedycyny. Coś co miało być śpiewem przyszłości – leczenie na odległość – z dnia na dzień stało się naszą rzeczywistością. Czy telekonsultacje ze specjalistą mają taką samą wartość jak tradycyjna wizyta w gabinecie lekarskim? Kiedy warto z nich korzystać i jak się do nich przygotować?
Udzielający teleporady lekarz znajduje się w innym miejscu niż pacjent, z którym rozmawia. Powodzenie takich konsultacji w dużej mierze zależy zatem od dobrze przeprowadzonego, szczegółowego wywiadu oraz szczerych odpowiedzi pacjenta. Rozmowa może być przeprowadzona za pomocą komputera, laptopa czy smartfona przy wykorzystaniu aplikacji do połączeń wideo, ale wystarczy też zwykły telefon. Aby zachować prawo pacjenta do tajemnicy lekarskiej, lekarz powinien znajdować się w gabinecie lub w takim miejscu, w którym osoby postronne nie będą mogły go usłyszeć. Pacjent natomiast może być w czasie konsultacji z osobą bliską, która może być wsparciem podczas łączenia się z lekarzem czy też kolejną parą uszu, aby dobrze zapamiętać wszystkie zalecenia z wizyty.
Leczenie cukrzycy zdalnie
Uważa się, że rozwiązania telemedyczne najlepiej sprawdzają się w przypadku pacjentów chorych przewlekle, kiedy lekarz i pacjent znają się, często współpracują ze sobą od lat, a celem konsultacji jest najczęściej monitorowanie przebiegu prowadzonej terapii. Dlatego podkreśla się, że cukrzyca to wręcz idealna jednostka chorobowa do rozwiązań telemedycznych. Podczas wizyty w gabinecie lekarskim, większość wskazówek odnośnie terapii cukrzycy wynika z analiz:
• Wyników badania poziomu cukru we krwi glukometrem
• Wyniku badania HbA1c
• Pomiarów ciśnienia tętniczego
• Pomiarów masy ciała
• Wyników badań zlecanych przez innych specjalistów
Wyzwaniem podczas teleporady jest zatem to, by lekarz miał dostęp do wyników naszych badań. Teoretycznie najłatwiej jest o transfer pomiarów cukru we krwi – wszyscy mamy je zachowane w pamięci glukometrów, a niektórzy w swoich telefonach (coraz więcej glukometrów ma aplikację, pobierającą dane z glukometru do telefonu). Kiedy umawiamy się na telekonsultację z diabetologiem lub z lekarzem pierwszego kontaktu, ale w sprawach związanych bezpośrednio z cukrzycą warto dopytać, w jaki sposób możemy przesłać lekarzowi wyniki naszych badań. Dane z glukometru zebrane przez aplikację można wysłać na adres e-mail. Jeśli nie mamy takiej możliwości to zróbmy zdjęcia zapisów w dzienniczku samokontroli i wyślijmy je lekarzowi sms-em. Niestety nie ma jeszcze w tym zakresie rozwiązań systemowych, tak jak jest to w przypadku e-recepty czy e-skierowania. Choć i to pewnie zostanie wprowadzone z czasem. Póki co powodzenie telewizyty zależy po części od naszych chęci i inwencji, by przekazać specjaliście wszystkie potrzebne mu do analizy dane. Mając wyniki badań cukru, wyniki badań dodatkowych oraz informacje z wywiadu odnośnie samopoczucie pacjenta, lekarz jest w stanie udzielić porady takiej samej wartości, jak podczas tradycyjnej wizyty twarzą w twarz.
Co poza wynikami badań?
W ramach przygotowania do wizyty zdalnej warto spisać sobie na kartce kwestie, które chcemy przedyskutować. Jeśli od czasu ostatniej konsultacji pojawiły się jakieś niepokojące objawy np. bóle kończyn, drętwienie stóp itp., wówczas warto sobie wynotować kiedy, z jakim nasileniem oraz w jakich okolicznościach one występują, aby przekazać lekarzowi jak najbardziej szczegółowe informacje. Jeżeli jesteśmy umówieni na teleporadę z lekarzem, którego nie znamy, trzeba być przygotowanym na pytanie o przyjmowane leki. Też warto sobie przygotować notatkę, co i w jakiej dawce przyjmujemy, aby z powodu stresu na wizycie nie zapomnieć o żadnych szczegółach farmakoterapii.
Przebieg teleporady:
• Podaj swoje imię i nazwisko oraz inne dane osobowe, o które poprosi lekarz (w tym numer PESEL – lekarz musi mieć pewność, komu dokładnie udziela porady, a PESEL jest niezbędny do prawidłowego prowadzenia dokumentacji medycznej).
• Jeżeli dzwonisz jako opiekun osoby, która potrzebuje pomocy, poinformuj o tym lekarza i podaj dane osobowe właściwego pacjenta.
• Sygnalizuj problemy techniczne. Jeśli nie słyszysz dobrze lub nie rozumiesz, co lekarz do ciebie mówi, poinformuj go o tym. Dzięki temu nie przegapisz żadnej istotnej informacji.
• Odpowiadaj wyczerpująco na pytania lekarza. Może okazać się konieczne np. samobadanie przeprowadzone pod jego kierunkiem. Teleporada stanowi pełnoprawną formę badania – nie traktuj jej zdawkowo, nie oszukuj lekarza, gdyż na podstawie twoich informacji lekarz podejmie decyzję dotyczącą twojego stanu zdrowia i udzieli konkretnych zaleceń; poza tym na podstawie wywiadu lekarz jest zobowiązany sporządzić lub uzupełnić twoją dokumentację medyczną.
• Referując swój problem możliwie szczegółowo, trzymaj się konkretów, nie popadaj w dygresje – szanuj czas lekarza i innych pacjentów.
Artykuł powstał w ramach kampanii “Diabetyk w sieci”
Partnerzy: Novo Nordisk, Sanofi, Servier
