Wielu użytkowników systemów do ciągłego monitorowania glikemii, szczególnie w starszym wieku, ciągle porównuje wyniki z sensora z tymi uzyskanymi za pomocą glukometru. Kiedy nie są one tożsame pojawia się niepokój, czy oby na pewno można zaufać ciągłemu monitoringowi glikemii. Dlatego przypominamy, z czego mogą wynikać różnice w pomiarach pomiędzy CGM a glukometrem, kiedy warto dokonywać dodatkowych pomiarów z krwi i jak interpretować te wyniki.
Młode osoby z cukrzycą bez problemów „przestawiły się” z glukometrów na systemy do ciągłego monitorowania glikemii. Starsi często są bardziej sceptyczni wobec nowych technologii oraz mniej ufni w prawidłowość pomiarów sensora. Stąd wielu członków naszego Stowarzyszenia ciągle jeszcze porównuje wyniki uzyskane z kropli krwi i z sensora i często zgłasza wątpliwości z powodu zauważanych różnic.
Krew a płyn śródtkankowy
Różnice w wynikach pomiaru glikemii za pomocą glukometru i sensora CGM mogą wynikać z tego, że w pierwszym przypadku środowiskiem pomiaru jest krew, a w drugim – płyn śródtkankowy. Sensor umieszczony jest tkance podskórnej, w otoczeniu płynu śródtkankowego, do którego glukoza przedostaje się z naczyń krwionośnych na zasadzie dyfuzji biernej. Warto pamiętać, że ilość cukru we krwi, a w konsekwencji w innych płynach organizmu, czyli np. płynie śródtkankowym, płynie mózgowo-rdzeniowym nigdy nie jest wartością stałą.
Glikemia zmienia się nieustannie, czasami powoli, czasami dynamicznie. Jeśli zmiany są powolne, to stężenie cukru we krwi i płynie śródtkankowym jest mniej więcej takie same. Przy szybkich zmianach glikemii, pojawiają się rozbieżności. Np., kiedy cukier szybko się obniża, to pomiar z krwi wykaże niższy wynik niż wskazania sensora, bo płyn śródtkankowy jest kilka minut „spóźniony” w stosunku do krwi.
Nie oznacza to, że któreś środowisko pomiaru jest lesze czy gorsze. Obydwa są tak samo użyteczne do monitorowania glikemii w sposób bezpieczny dla naszego zdrowia. Ale trzeba pamiętać z czego wynikają różnice. Jeśli koniecznie chcemy sprawdzać, czy sensor wskazuje podobne wyniki jak glukometr,
porównujmy pomiary w momencie, kiedy glikemia jest stabilna.
Kiedy NIE PORÓWNYWAĆ wyników sensora z glukometrem?
• w okresie poposiłkowym, szczególnie do dwóch godzin po posiłku
• po spożyciu węglowodanów o wysokim indeksie glikemicznym
• po podaniu insuliny, w szczególności insuliny na korektę (bez jedzenia)
• kiedy jesteśmy zestresowani
• w trakcie i bezpośrednio po aktywności fizycznej
Dobre krążenie krwi – prawidłowy wynik
Tempo transportu glukozy między krwią włośniczkową i płynem śródtkankowym zależy także od krążenia krwi. Jeśli dojdzie do zakłócenia krążenia, np. śpimy z głową umieszczoną na ramieniu tak, że przez długi czas naciskamy na sensor, to wówczas może pojawić się fałszywy alarm o nieprawidłowej glikemii, właśnie z tego powodu, że krew wokół sensora nie krążyła w swobodny sposób. Warto zwrócić na to uwagę, kiedy w nocy pojawia się alarm o niedocukrzeniu, szczególnie jeśli nie mamy żadnych objawów zbyt niskiego cukru. I znowu, nie jest to kwestia tego, że sensor jest niewiarygodny, tylko chwilowego nieprawidłowego użytkowania.
To podobnie jak z glukometrem, który wskaże nieprawidłowy wynik glikemii jeśli przed badaniem nie umyliśmy brudnych rąk, albo niedostatecznie je osuszyliśmy. Nie ma to nic wspólnego z jakością urządzenia, ale właśnie z błędami po stronie pacjenta.
Trend – coś czego nie ma w glukometrze
Korzystanie z systemów do ciągłego monitorowania glikemii wymaga od pacjentów zwracania większej uwagi na strzałki trendu niż na pojedyncze wyniki. Aktualny pomiar poziomu cukru wraz ze wskazaniem trendu zmieniającej się glikemii daje pełny obraz sytuacji. Dzięki strzałkom trendu jesteśmy w stanie przewidzieć co w najbliższym czasie zadzieje się z naszą glikemią i zadziałać z wyprzedzeniem. Przy wartości cukru 80 mg/dl i strzałce pionowo w dół sięgamy po cukier prosty i nie dopuszczamy do niedocukrzenia.
Dzięki strzałkom trendu niwelujemy w pewien sposób różnice, jakie występują pomiędzy cukrem we krwi i w płynie. Bo nawet jeśli stężenie cukru w płynie śródtkankowym nie jest jeszcze tak niskie jak we krwi, strzałka trendu poinformuje nas, że cukier cały czas się obniża.
Marta Kuczeba
To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.