Wszystkim osobom chorującym na cukrzycę doskonale znane jest pojęcie samokontroli. Zwykle termin ten utożsamiamy z regularnym monitorowaniem stężenia glukozy oraz z podejmowaniem samodzielnych decyzji odnośnie leczenia. Samokontrola jest kluczowa dla prawidłowego zarządzania cukrzycą. Jednak aby dobrze żyć z tą chorobą, potrzebujemy czegoś więcej. Potrzebujemy umieć zaopiekować się nie tylko cukrami, ale i sobą. Fizyczny i psychiczny dobrostan w cukrzycy możemy osiągnąć, jeśli nauczymy się nie tylko samokontroli, ale i samoopieki.
Podwyższone stężenie cukru we krwi to jedyny objaw cukrzycy, a jednocześnie czynnik mający największy wpływ na rozwój przewlekłych powikłań tej choroby. Jednak sprowadzania cukrzycy do glikemii jest zbyt daleko idącym, niekiedy wręcz szkodliwym uproszczeniem. Dlatego też leczenie cukrzycy, zarówno z punktu widzenia lekarza, jak i pacjenta, powinno brać pod uwagę interdyscyplinarny charakter tej choroby.
Zaopiekuj się sobą!
Samoopieka zakłada, że w centrum naszej uwagi nie jest cukrzyca, ale JA z cukrzycą. Jeśli to rozumiemy, to leczymy się, żeby dobrze i zdrowo żyć, a nie żyjemy wyłącznie po to, by zajmować się swoimi cukrami. Samoopieka ma na celu nasze zdrowie, zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Można mieć idealne cukry, a jednocześnie stany lękowe, depresję, brak siły i energii do życia. Takich przypadków, kiedy samokontrola jest na medal, a brakuje szerszego spojrzenia na siebie, swoje samopoczucie i emocje jest bardzo wiele. Dlatego należy uczyć się opiekować się sobą w szerokim zakresie.
Co wchodzi w zakres samoopieki?
• Zdrowe odżywianie
• Aktywność fizyczna
• Zdrowy sen i odpoczynek
• Umiejętność radzenia sobie ze stresem
• Dbanie o kondycję psychiczną
• Znajomość reakcji organizmu
• Znajomość potrzeb organizmu
• Szczepienia profilaktyczne
• Badania ogólne (niezwiązane z cukrzycą)
• Wyciąganie wniosków, nie powtarzanie tych samych błędów
Powyższa lista zawiera najważniejsze składowe opiekowania się sobą, ale zapewne nie jest to lista skończona. W odróżnieniu od samokontroli, gdzie mamy nie tylko jasne zasady postępowania, ale i konkretne normy, które świadczą o tym, że jest ona realizowana prawidłowo (wartość hemoglobiny glikowanej), samoopieka jest znacznie bardziej indywidualna. Każdy z nas ma nieco inne potrzeby, chociażby w zakresie zdrowia psychicznego. Są osoby, które rozładowują stres poprzez aktywność fizyczną, są tacy, którym wystarcza, żeby się wygadać i dzięki temu czują się dobrze, ale jeszcze inni potrzebują psychoterapii, a nawet leczenia farmakologicznego.
Podobnie indywidualne są kwestie żywienia. Osoby, które nie mają większych problemów z utrzymywaniem prawidłowej masy ciała, przy komponowaniu posiłków mogą skupić się na tym, co im smakuje i jaki będzie miało wpływ na glikemię. Ale osoba borykająca się z nadmiarem kilogramów i np. problemami kardiologicznymi powinna być w temacie diety znacznie bardziej uważna. Prawidłowe glikemie to dla niej tylko połowa sukcesu, równie ważne jest stężenie poszczególnych frakcji cholesterolu oraz wartość ciśnienia tętniczego, bo są to parametry w dużej mierze zależne od sposoby odżywiania się.
Samoopieka bierze pod uwagę też to, jak śpimy i jak odpoczywamy. Wiele badań wskazuje, że zaburzenia snu mają negatywny wpływa na glikemię, przyczyniają się do rozwoju insulinooporności i depresji. Problemy ze snem przekładają się na zmęczenie w ciągu dnia, brak energii do podejmowania aktywności fizycznej, potrzebę drzemek, co także może mieć negatywny wpływ na cukry. Dlatego w idei samoopieki ważną rolę pełni zdrowy sen, powinniśmy zwracać uwagę i na jego ilość, i jakość, a w przypadku utrzymujących się problemów ze snem, szukać sposobów na ich rozwiązanie.
Jak poprawić samoopiekę z FreeStyle Libre2 ?
Systemy do ciągłego monitorowania glikemii, takie jak FreeStyle Libre 2 nie tylko zrewolucjonizowały naszą samokontrolę, ale też bardzo poprawiły jakość samoopieki. Dane, które uzyskujemy z zaawansowanej samokontroli pozwalają nam widzieć leczenie cukrzycy w szerszej perspektywie, bez ograniczania się jedynie do stężenia glukozy we krwi.
• Dane o glikemii przedstawione na wykresach pozwalają na analizę trendów, lepsze poznanie swojego organizmu oraz wyciąganie wniosków na przyszłość. Dzięki FreeStyle Libre możemy udoskonalać zarządzanie cukrzycą, co poprawia nasze poczucie sprawczości i kontroli nad własnym życiem.
• Ciągły monitoring glikemii to większe bezpieczeństwo podczas wysiłku fizycznego, co samo w sobie jest ogromną zachętą do jego podejmowania. Obawa przed spadkami cukru podczas aktywności to dla wielu osób powód rezygnacji ze sportu. Obecnie mamy możliwość cieszyć się aktywnością, nawet bardzo intensywną przy pełnej kontroli glikemii.
• Mniej hipoglikemii nocnych, brak konieczności nastawiania budzika o newralgicznych porach (godzina 3-4 nad ranem) to szansa na lepszy wypoczynek w ciągu nocy i więcej energii w ciągu dnia.
• Dzięki FreeStyle Libre mamy większą swobodę jedzenia, a odkrywanie nowych smaków to przecież ważna część naszego życia. To, że chorujemy na cukrzycę nie oznacza, że musimy sobie tej przyjemności odmawiać. Z sensorem na ramieniu możemy na bieżąco obserwować, jak kształtuje się glikemia po posiłku, w razie potrzeby zwiększyć dawkę insuliny czy pójść na długi spacer, który pomoże ustabilizować glikemię. Dzięki temu nie mamy poczucie, ze cukrzyca zabiera nam radość z posiłków.
Marzena Wójcicka
To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.
