Dnia 28 września odbyło się posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Cukrzycy pod przewodnictwem Poseł Ewy Kołodziej. W posiedzeniu wzięli udział przedstawiciele środowiska pacjentów i ekspertów medycznych, m.in. Prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków – Anna Śliwińska, Prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego – Prof. Dorota Zozulińska-Ziółkiewicz, Prezes Polskiego Towarzystwa Farmakoekonomicznego – Prof. Marcin Czech. Podczas posiedzenia zaprezentowano wnioski i rekomendacje płynące z raportu „Ocena dostępu do nowoczesnej farmakoterapii (inhibitory SGLT-2, analogi GLP-1) w cukrzycy typu 2 w świetle rekomendacji klinicznych – analiza blisko 2 lata po refundacji”, który powstał z inicjatywy Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków i Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. W drugiej części przedstawiono wnioski z prac Forum Ekspertów ds. Cukrzycy, powołanego również z inicjatywy PSD.
W pierwszej części posiedzenia, powołując się na Profesorów Krzysztofa Strojka, Jarosława Kaźmierczaka i Ryszarda Gellerta, Prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków Anna Śliwińska zaznaczyła, że nowoczesna farmakoterapia jest podstawą optymalnej opieki nad pacjentem z cukrzycą, która z kolei wpływa na problemy sercowo-naczyniowe czy nefrologiczne. Obecnie dostępne terapie umożliwiają protekcję tych trzech obszarów, poprawiając jakość życia pacjentów i zwiększając ich rokowania. Obecne zasady refundacji stały się nieaktualne w stosunku do wytycznych klinicznych, które jasno mówią, że leczenie flozynami i inkretynami powinno rozpoczynać się możliwie jak najszybciej od wykrycia choroby. Jak wynika z raportu, Polska jest na końcu krajów w Unii Europejskiej jeśli chodzi o dostępność refundacji dla szerokiej grupy pacjentów.
„Z badania ankietowego przeprowadzonego w ramach raportu wynika, że 98 proc. diabetologów zgadza się, że obecne zapisy refundacyjne nie odpowiadają na potrzeby pacjentów i lekarzy, a także mają zbyt wysoki poziom HbA1C i BMI, co zawęża grupę pacjentów. Insulinoterapia nie powinna wykluczać refundacji nowoczesnych terapii” – mówiła Prezes PSD Anna Śliwińska.
Czwarta fala COVID-19 a źle wyrównana cukrzyca
1 na 3 zgony z powodu COVID-19 dotyczą pacjentów diabetologicznych. Cukrzyca, zwłaszcza typu 2, wiąże się ze zwiększonym ryzykiem ciężkiego przebiegu choroby COVID-19 tj. hospitalizacji, przeniesienia na oddział intensywnej terapii, intubacji, konieczności mechanicznej wentylacji, a także zgonu.
Czynnikami ryzyka są przede wszystkim:
- złe wyrównanie cukrzycy (tj. poziom HbA1c>7%) oraz
- obecność powikłań przewlekłych tj. choroba sercowo-naczyniowa, wysokie/bardzo wysokie ryzyko sercowo-naczyniowe, z niewydolnością serca, niewydolnością nerek, otyłość.
Powyższa charakterystyka najbardziej zagrożonych w COVID-19 pacjentów z cukrzycą typu 2 jest zbieżna ze wskazaniem refundacyjnym dla nowoczesnych terapii (flozyn i inkretyn) z tą różnicą, że w refundacji widnieje wyższy próg HbA1c>8%. Dlatego ze względu na trwającą pandemię COVID-19 niezwykle istotne jest poszerzenie dostępu do refundowanych flozyn i inkretyn, a w szczególności poprzez obniżenie lub likwidację progu HbA1c>8%, które jest obecnie jawnym działaniem na szkodę pacjenta.
Ponadto, według analizy ekspertów z Uczelni Łazarskiego, część środków z opłaty cukrowej powinna być przeznaczona na refundację nowoczesnych terapii w leczeniu cukrzycy.
Farmakoeknomiści i diabetolodzy zgodni – rozszerzenie refundacji oznacza wymierne korzyści
Z perspektywy farmakonekonomicznej musimy patrzeć na stosowanie nowoczesnych terapii w kontekście zmniejszenia stosowania innych leków i zapobieganiu powikłaniom sercowo-naczyniowym. Uzyskujemy bardzo duży efekt za względnie małe pieniądze. Powinniśmy traktować inwestowanie w te leki i rozszerzenie refundacji jako inwestycję, która faktycznie przekłada się na rokowania pacjentów i długość i jakość ich życia. – mówił dr hab. Maciej Niewada, Prezes Polskiego Towarzystwa Farmakoekonomicznego.
To leki, które rewolucjonizują zarówno leczenie, jak i podejście do leczenia cukrzycy typu 2. One zmieniają dotychczasowy obraz leczenia i podejście do leczenia pacjenta nie tylko diabetologicznego, ale też kardiologicznego, nefrologicznego i zmagającego się z otyłością. Warto zrobić wszystko, by zbliżyć się do wytycznych PTD i wytycznych międzynarodowych. Warto dziś zainwestować w takie leczenie, aby potem czerpać z tego wymierne korzyści. Nie tylko kliniczne, ale również ekonomiczne i społeczne. – podkreślała Prof. Dorota Zozulińska-Ziółkiewicz, Prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.
Jak poprawić stan polskiej diabetologii?
W drugiej części posiedzenia omówiono wnioski i rekomendacje wynikające z prac Forum Ekspertów ds. Cukrzycy.
Forum Ekspertów ds. Cukrzycy to powołana na wniosek PSD inicjatywa, mająca na celu przeprowadzenie kompleksowej, interdyscyplinarnej debaty na temat sytuacji polskiej diabetologii – jej mocnych i słabych stron, potrzeb, wyzwań, oczekiwań środowiska itd.
W ramach prac Forum odbyły się trzy zamknięte debaty ekspertów na temat:
- Alokacja środków z opłaty cukrowej – oczekiwania a realne możliwości
- Profilaktyka i edukacja diabetologiczna – jak zapobiegać szerzeniu się pandemii cukrzycy
- Farmakoterapia – wyzwania i perspektywy dla pacjentów
Główne wnioski, jakie wyniknęły z przeprowadzonych debat mówiły o: potrzebie dostępu do edukacji diabetologicznej, zwiększeniu roli pielęgniarek i edukatorów w opiece nad pacjentem z cukrzycą, rozszerzaniu dostępu do nowoczesnych leków i technologii, działaniu na rzecz zapobiegania powikłaniom cukrzycy oraz wykorzystaniu elementów opieki farmaceutycznej na rzecz wsparcia pacjentów z cukrzycą.
Posłowie złożą interpelację do Ministra Zdrowia
Przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds. Cukrzycy poseł Ewa Kołodziej zadeklarowała, że na podstawie treści omówionych na posiedzeniu powstaną interpelacje do Ministra Zdrowia, w których zwróci się o precyzyjne odpowiedzi na problematyczne kwestie.
Poniżej relacja z posiedzenia:
https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/transmisje.xsp?unid=D8A3F7219829F967C125875700289B51&fbclid=IwAR036idaITFRedU_UViE5XyfBghyD8TSHSF7Kch8vjT3Uig2iIr-ROnU_XQ#
Zdjęcia: Poseł Ewa Kołodziej
