Podział insulin ze względu na czas ich działania

Krótko działające, szybko działające, o pośrednim czasie działania, długo działające… Dostępne w aptekach insuliny różnią się w zależności od tego, jak szybko zaczynają być aktywne w organizmie i jak długo ich aktywność się utrzymuje. Dzięki tej różnorodności jesteśmy w stanie prowadzić insulinoterapię coraz bardziej dostosowaną do potrzeb osób chorujących na cukrzycę.

W poprzednim numerze Biuletynu pisaliśmy o tym, jaką ewolucję przechodziła insulina od momentu jej odkrycia przez niewiele ponad 100 lat jej historii. Ta ewolucja dotyczyła zarówno metod pozyskiwania tego hormonu (insuliny odzwierzęce, insuliny ludzkie, insuliny analogowe); jak i różnicowania insulin pod względem czasu ich działania. Chorując na cukrzycę i podając insulinę z zewnątrz za pomocą pena mamy kilka wyzwań do zaadresowania. Zależy nam na tym, aby:
• Insulina bazalna działała z podobną mocą co najmniej 24 godziny, dzięki czemu będziemy mogli podawać ją raz na dobę
• Insulina bazalna nie miała szczytu działania, co zmniejsza ryzyko hipoglikemii
• Insulina podawana do posiłku szybko była aktywna w organizmie, żeby nie trzeba było czekać pomiędzy podaniem leku a jedzeniem
• Insulina podawana do posiłków węglowodanowych działała krótko, mniej więcej tyle, ile są trawione węglowodany z posiłku. Dzięki temu po śniadaniu nie trzeba jeść drugiego śniadania, po obiedzie podwieczorku – insulina działa tylko w obrębie posiłku na który została podana
• Insulina podana do posiłków bogatych w białko i tłuszcze działała dłużej, ponieważ ich wchłaniania jest spowolnione
• Można było w jednym wstrzyknięciu podać zarówno insulinę bazową, jak i na posiłek w odpowiednich proporcjach.

Patrząc na tą „listę życzeń” od razu widać, że do jej spełnienia potrzeba różnych rodzajów insuliny. Oczywiście na co dzień nie żonglujemy 5 rodzajami insuliny, zazwyczaj mamy jej 2, niekiedy 3 rodzaje. Różnorodność preparatów dostępnych na rynku wynika z różnorodności osób przyjmujących insulinę.

Co warto wiedzieć o swojej insulinie?
Niekiedy przez lata przyjmujemy te same preparaty insuliny, pamiętamy ich nazwy, ale nie wiele więcej jesteśmy w stanie o nich powiedzieć. Tymczasem warto orientować się, czy insulina bazowa, którą stosuję ma szczyt działania czy nie. „Płaskie” działanie insuliny, która utrzymuje glikemie w normie w nocy przekłada się na to, że nie trzeba przed snem spożywać dodatkowej przekąski, przez co łatwiej zapanować nad masą ciała. W odniesieniu do insuliny do posiłków warto wiedzieć, jak szybko zaczyna ona działać i czy musimy czekać z jedzeniem po podaniu bolusa, czy nie. Nie mniej ważne jest stężenie insuliny. Insulina glargine występuje w stężeniu 100 j/ml oraz 300 j/ml. Jeśli stosujemy insulinę bardziej stężoną, objętościowo wstrzykujemy jej mniej, co ma znaczenie u osób, u których zapotrzebowanie na insulinę jest duże.

Źródło danych: Medycyna Praktyczna

Poniższa tabela porządkuje czas działania poszczególnych insulin:

Mieszanki insulinowe
W mieszankach insulinowych ważne są proporcje pomiędzy insuliną doposiłkową a bazalną. Aby oszacować czas ich działania należy sprawdzić, z jakich preparatów składa się mieszanka i skorzystać z tabeli powyżej.