Farmaceuta, to nie tylko sprzedawca leków
Najczęściej do apteki udajemy się, by zrealizować receptę przepisaną przez lekarza, kupić leki dostępne bez recepty, suplement diety czy podstawowe środki opatrunkowe. Traktując farmaceutę jako sprzedawcę, nie korzystamy z jego fachowej wiedzy i często nie zdajemy sobie sprawy z tego, jakie usługi prozdrowotne oferowane są w placówce. W jaki sposób zatem może nam pomóc farmaceuta?
Farmaceuci w aptekach realizują usługi, tzw. opieki farmaceutycznej.
Nad wprowadzeniem usług w ramach opieki farmaceutycznej do aptek w Polsce dyskutuje się już od wielu lat, podczas gdy w innych krajach europejskich pacjenci od dawna z powodzeniem korzystają z szeregu rozwiązań oferowanych przez farmaceutów. Według definicji, która znalazła się w Ustawie o Zawodzie Farmaceuty (2021 rok) opieka farmaceutyczna, to udokumentowany proces, w którym farmaceuta, współpracując z pacjentem i lekarzem prowadzącym leczenie pacjenta, a w razie potrzeby z przedstawicielami innych zawodów medycznych, ma czuwać nad prawidłowym przebiegiem indywidualnej farmakoterapii. Dzięki tej ustawie usługi opieki farmaceutycznej powoli zaczynają być wprowadzane do aptek w naszym kraju.
Jakie są korzyści?
Apteki są często placówkami „pierwszego wyboru” dla pacjentów – zazwyczaj znajdują się blisko miejsca zamieszkania i dostępne są bez konieczności oczekiwania w kolejce. Kontakt z farmaceutą, to najszybszy sposób, by zasięgnąć pierwszej porady w przypadku złego samopoczucia lub innych niepokojących nas objawów. Apteka jest zatem miejscem, gdzie istnieje potencjalna szansa na wcześniejsze wykrycie problemów zdrowotnych u pacjenta i w razie potrzeby – skierowanie go do lekarza. Rozszerzenie katalogu usług możliwych do świadczenia w aptece sprawiłoby, że każda z tych wizyt niosłaby większą wartość dla pacjentów. Na przykład wprowadzenie podstawowych badań diagnostycznych czy zdrowotnych programów profilaktycznych, mogłoby wpłynąć na wczesne wykrycie czynników ryzyka, zwłaszcza w przypadku zagrożeń wynikających z chorób cywilizacyjnych. Dodatkowo, rozwiązania w ramach opieki farmaceutycznej przekładają się na lepsze zrozumienie przez pacjentów zasadności i przebiegu terapii. Ogromną korzyścią jest również zwiększona dostępność usług, związana z możliwością oferowania ich przez farmaceutów i tym samym, krótszy czas oczekiwania pacjentów na ich otrzymanie.
Co to oznacza w praktyce?
W polskich aptekach dostępne są już niektóre rozwiązania świadczone w ramach opieki farmaceutycznej. Są to wykonywane już przez farmaceutów, szczepienia przeciwko COVID-19 oraz szczepienia przeciwko grypie. Wprowadzona zostanie również możliwość wykonywania prostych testów diagnostycznych. Dzięki temu zwiększy się możliwość skorzystania z kompleksowej usługi, bez kolejek i blisko miejsca zamieszkania.
Na inne rozwiązania opieki farmaceutycznej, ze względów regulacyjnych, jeszcze chwilę musimy poczekać. Przy wprowadzeniu, na przykład, usługi „Przegląd lekowy” pacjent w aptece będzie mógł nie tylko kupić lek, ale korzystając z porady farmaceuty – dokładnie zrozumieć działanie terapii czy uświadomić sobie skutki nieprawidłowego łączenia preparatów, które zażywa – a w konsekwencji lepiej zadbać o zdrowie swoje i swoich bliskich.
Czy wiesz, że w aptece:
- Farmaceuta, wydając produkty lecznicze i wyroby medyczne, może udzielić Ci informacji i porad dotyczących działania, stosowania i odpowiedniego przechowywania tych produktów.
- Możesz zapytać farmaceutę i poprosić o wyjaśnienie w razie jakichkolwiek wątpliwości związanych z farmakoterapią i profilaktyką zdrowotną.
- Farmaceuta może poinstruować Cię jak prawidłowo pobrać próbkę krwi do przeprowadzenia badania przy pomocy glukometru oraz wyjaśnić, dlaczego monitorowane poziomu cukru we krwi jest tak ważne.
- Farmaceuci w aptekach, które są zgłoszone do Narodowego Programu Szczepień, wykonują szczepienia przeciwko COVID-19 oraz przeciwko grypie.
- Będziesz mógł wykonać proste testy diagnostyczne, takie jak:
- badanie podstawowych parametrów życiowych: ciśnienie krwi, tętno, puls oraz saturacja krwi,
- pomiar masy ciała, wzrostu i obwodu w pasie, a także obliczenie wskaźnika BMI oraz stosunku obwodu talii do obwodu bioder,
- test stężenia glukozy we krwi,
- kontrola panelu lipidowego (cholesterol, frakcja HDL i LDL oraz trójglicerydy),
- szybki test do wykrywania grypy, stężenia białka C-reaktywnego, antygenu Streptococcus z grupy A, Helicobacter – test z krwi.
Co jest bardzo ważne:
- Zawsze informuj farmaceutę o przyjmowanych w danym czasie preparatach, nie tylko lekach na receptę.
- Zapytaj, jeśli masz wątpliwości co do godzin czy sposobu przyjmowania leków.
- Zawsze czytaj ulotki lekowe i sprawdzaj potencjalne interakcje, jakie mogą wystąpić po zażyciu danego leku.
Zadbaj o swoje zdrowie, skorzystaj z porady farmaceuty!
Fundacja na Rzecz Pacjentów
– Opieka Farmaceutyczna w Centrum Uwagi
www.opiekafarmaceutyczna.org
fundacja@opiekafarmaceutyczna.org
