Choroba koronawirusowa (COVID-19) jest spowodowana przez zakażenie nowo powstającym, wysoce zaraźliwym koronawirusem SARS-CoV-2. Koronawirus ten głównie atakuje drogi oddechowe i płuca, prowadząc do nowego typu zapalenia płuc. Ciężkie przypadki COVID-19 mogą szybko przejść w ostrą niewydolność oddechową (ARDS), wstrząs septyczny i niewydolność wielonarządową. Osoby starsze z chorobami współistniejącymi, takimi jak nadciśnienie tętnicze, nowotwory, choroby układu krążenia, cukrzyca i przewlekła choroba nerek, charakteryzują się większym ryzykiem ciężkiego przebiegu COVID-19,  a także zwiększonym ryzykiem zgonu w jego przebiegu.

Zderzenie dwóch globalnych pandemii COVID-19 i cukrzyca typu 2 (T2D) doprowadziło do ponurej rzeczywistości, gdzie T2D bardzo często współistnieje z COVID-19 (druga najczęściej współistniejąca choroba).

RYCINA Współwystępowanie chorób u osób które zmarły w przebiegu COVID-19. Dane obserwacyjne pochodzące z Włoch (liczba osób: 355). POChP – przewlekła obturacyjna choroba płuc.

Dlatego też istotne jest aby posiadać wiedzę w zakresie tego niebezpiecznego połączenia COVID-19-T2D.

W wieloośrodkowym i retrospektywnym badaniu Zhu i wsp. obejmującym 7337 przypadków COVID-19 zarejestrowanych w 19 szpitalach w prowincji Hubei w Chinach analizowano związek pomiędzy stężeniem glukozy w osoczy a przebiegiem zakażenia SARS-Cov-2. Spośród wszystkich badanych 952 osoby chorowały na T2D (rozpowszechnienie podobne do ogólnego w Chinach).

Chorzy z T2D charakteryzowali się znacznie częstszym występowaniem objawów takich jak zmęczenie (38% versus 31,4%) i duszność (20,5% versus 15,4%) w porównaniu z osobami zdrowymi.

Chorych z cukrzycą podzielono według kontroli stężenia glukozy w osoczu: dobrze kontrolowane (zmienność glikemii z zakresie 3,9-10,0 mmol/l) i słabo kontrolowane (glikemia > 10 mmol/l).

Wykazano, że chorzy z T2D gorzej kontrolowaną wymagali więcej interwencji medycznych i mieli istotnie wyższą śmiertelność i ryzyko uszkodzeń wielonarządowych  w porównaniu do chorych z dobrze kontrolowanym stężeniem glukozy w osoczu. Ponadto stwierdzono, że dobrze kontrolowana T2D wiązała się ze znacznie niższą śmiertelnością w porównaniu z osobami gorzej kontrolującymi stężenie glukozy w osoczu w trakcie hospitalizacji.

RYCINA Przeżywalność chorych z dobrze i źle kontrolowaną cukrzycą typu 2.

Tak więc, powyższe badanie dostarcza dowodów na istotny związek pomiędzy stopniem wyrównania cukrzycy a ryzykiem cięższego przebiegu COVID-19 i ryzykiem zgonu w jego przebiegu.

Podsumowując należy podkreślić, że dobrze kontrolowana cukrzyca nie zwiększa  w istotny sposób ryzyka zgonu z powodu COVID-19, dlatego też tak ważne jest, aby w dobie pandemii nie rezygnować z leczenia przeciwcukrzycowego i konsultacji telemedycznych. Wręcz można powiedzieć, że im większe zagrożenie (więcej zachorowań) tym powinno się jeszcze więcej uwagi poświęcać samokontroli w zakresie stężenia glukozy w osoczu.

Stanisław Surma, student medycyny
Monika Romańczyk, studentka medycyny
prof. dr hab. n. med. Krzysztof Łabuzek,  diabetolog

Bibliografia

1. Surma S., Romańczyk M., Łabuzek K. Coronavirus SARS-Cov-2 and arterial hypertension – facts and myths. Polski Merkuriusz Lekarski 2020; 48(285): 195-198.
2. Zhu L., She Z., Cheng X. i wsp. Association of blood glucose control and outcomes in patients with COVID-19 and pre-existing type 2 diabetes. Cell Metab. 2020 Jun 2;31(6):1068-1077.e3.