• Ustawa wprowadzająca tzw. opłatę cukrową weszła w życie 1 stycznia 2021 roku. Ma w swoim założeniu promować prozdrowotne wybory żywieniowe Polaków, dzięki ograniczeniu spożycia przez nich napojów słodzonych i energetycznych
• Marcin Czech: wpływy z tzw. podatku cukrowego, to bardzo znaczące środki. Ważne jednak, by zostały wykorzystane “kierunkowo”, w sposób celowany, na profilaktykę pierwotną i wtórną oraz, jeśli zajdzie taka potrzeba, na późniejsze interwencje
• Analizując niedawne sprawozdanie NFZ mamy wrażenie, że pieniądze z opłaty cukrowej – przynajmniej do tej pory – niejako rozpływają się w systemie – ocenia Anna Śliwińska, prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków

Rekomendacje Forum Ekspertów ds. Cukrzycy

Na cukrzycę cierpią blisko 3 miliony Polaków, a kolejne pięć milionów jest nią zagrożonych. Co 8 sekund z powodu powikłań cukrzycowych umiera jedna osoba. Koszty leczenia cukrzycy sięgają 6 miliardów złotych, z czego połowa to leczenie samej choroby a połowa jej groźnych powikłań, których dzięki odpowiednio wcześnie podjętym nowoczesnym terapiom można by uniknąć.

W polskim systemie ochrony zdrowia środków na optymalne leczenie cukrzycy, podobnie jak wielu innych obszarów terapeutycznych, jest oczywiście za mało, więc rozwiązaniem mogłoby być wykorzystanie tych, które wpływają do budżetu z tzw. podatku cukrowego.

Ustawa wprowadzająca tzw. opłatę cukrową weszła w życie 1 stycznia 2021 roku. Ma w swoim założeniu promować prozdrowotne wybory żywieniowe Polaków, dzięki ograniczeniu spożycia przez nich napojów słodzonych i energetycznych. Zgodnie z informacjami przekazanymi przez resort zdrowia, dotychczasowe wpływy do budżetu NFZ z tytułu tzw. opłaty cukrowej wyniosły ponad 1,8 miliarda zł.

– Wpływy z tzw. podatku cukrowego, to bardzo znaczące środki. Ważne jednak, by zostały wykorzystane “kierunkowo”, w sposób celowany, na profilaktykę pierwotną i wtórną oraz, jeśli zajdzie taka potrzeba, na późniejsze interwencje. Jednym słowem, żeby nie rozmyły się w systemie, a trafiły tam, gdzie są naprawdę potrzebne, czyli w leczeniu chorób cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca – mówi prof. Marcin Czech, prezes Polskiego Towarzystwa Farmakoekonomicznego oraz członek Komitetu Sterującego Forum Ekspertów ds. Cukrzycy.

– Odpowiednia alokacja tak dużej sumy jest szczególnie ważna w czasie, gdy odpracowujemy nasz dług zdrowotny. Obecna struktura planu finansowego NFZ po stronie przychodów wyodrębnia dziś przychody uzyskiwane z tzw. opłaty cukrowej. Być może warto prowadzić podobną ewidencję po stronie wydatków – dodaje.

Forum Ekspertów ds. Cukrzycy zostało powołane w maju 2021 roku z inicjatywy Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków. Jednym z pierwszych jego zadań było wypracowanie rekomendacji zmian w zakresie opieki diabetologicznej.

W dokumencie znalazły się najpilniejsze potrzeby i wyzwania, jakie stoją przed polską diabetologią, między innymi w zakresie odpowiedniej alokacji wpływów z opłaty cukrowej i przeznaczeniu ich na leczenie cukrzycy i jej powikłań, poprawy profilaktyki i edukacji diabetologicznej oraz systematycznego poszerzania dostępu polskich pacjentów do nowoczesnych leków i technologii zgodnie ze światowymi standardami i rekomendacjami międzynarodowych towarzystw naukowych.

Pieniądze z opłaty cukrowej rozpływają się w systemie

– Cukrzyca jest świetnym przykładem choroby, w której możemy zaobserwować, jak bardzo dostęp do nowoczesnych leków i technologii poprawia kontrolę nad chorobą. I mówimy tu nie tylko o zasadniczej poprawie jakości życia pacjentów, ale także o tym, że dzięki wspomnianym lekom i technologiom chorzy rozwijają dużo mniej powikłań cukrzycowych, a co za tym idzie są dużo mniejszym obciążeniem dla budżetu – mówi Anna Śliwińska, prezes zarządu głównego Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków.

– Bardzo dziękujemy Ministrowi Miłkowskiemu za wprowadzanie do refundacji nowych rozwiązań dla diabetyków, doceniamy także to, że skraca się czas, w jakim to następuje. Cały czas liczymy też na więcej – dodaje.

Przypomina, że w przeszłości bywało, że do refundacji wprowadzane były innowacje, które tak naprawdę innowacjami już nie były, tylko stosowanym w Europie od dawna standardem: – Wiemy, że nowoczesne terapie są drogie, że nie da się sfinansować wszystkiego wszystkim, bo fundusze są ograniczone, dlatego tak bardzo liczymy na środki z opłaty cukrowej, bo to są konkretne wpływy i jako pacjenci chcielibyśmy wiedzieć, jak zostaną rozdysponowane. Niestety, analizując niedawne sprawozdanie NFZ mamy wrażenie, że pieniądze z tego tytułu – przynajmniej do tej pory – niejako rozpływają się w systemie – ocenia szefowa PSD.

Zgodnie z art. 12c ust. 2 ustawy z 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym (Dz. U. z 2021r. poz. 1956, z późn. zm.), Narodowy Fundusz Zdrowia środki otrzymane z tytułu tzw. opłaty cukrowej zobowiązany jest przeznaczyć na działania o charakterze edukacyjnym i profilaktycznym oraz na świadczenia opieki zdrowotnej związane z utrzymaniem i poprawą stanu zdrowia świadczeniobiorców z chorobami rozwiniętymi na tle niewłaściwych wyborów i zachowań zdrowotnych. Informacje w tym zakresie, przekazane w ostatnim czasie przez NFZ w ramach sprawozdania, mają charakter bardzo ogólny – refundacja produktów leczniczych, refundacja pasków do glukometrów, realizacja świadczeń w opiece specjalistycznej oraz działania edukacyjno-profilaktyczne.

– Wiemy, że część zostanie przeznaczona na finansowanie programu pilotażowego kompleksowej opieki specjalistycznej nad pacjentami leczonymi z powodu otyłości olbrzymiej KOS-BAR (około 70,8 mln zł), część na świadczenia udzielane w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej w zakresach chorób metabolicznych, diabetologii dla dzieci i dorosłych – podsumowuje prof. Marcin Czech.

Dodaje: – Mamy jednak nadzieję, że część tej pokaźnej bądź co bądź kwoty zasili nowoczesne leczenie cukrzycy. Nikogo nie trzeba przekonywać, że nowoczesne leczenie tej choroby po prostu nam się opłaca. Zarówno pod względem ekonomicznym, co jest oczywiste, bo unikamy finansowania groźnych powikłań cukrzycowych stanowiących zagrożenie życia, ale także pod względem zdrowotnym, i tutaj już obserwujemy efekty opłaty cukrowej, bo spada spożycie napojów słodzonych. Dlatego tak ważna jest celowana alokacja środków z opłaty cukrowej, dzięki czemu te pieniądze nie utoną w koszu różnych potrzeb Narodowego Funduszu Zdrowia.

– Na tę chwilę należy stwierdzić, że pacjenci z cukrzycą nie odnieśli konkretnych korzyści z tego, jak wydano środki z opłaty cukrowej. W tej sytuacji zmiana przepisów wydaje się konieczna – podsumowuje Anna Śliwińska.

Źródło: www.rynekzdrowia.pl