Powikłania kardiologiczne są szczególnie groźne dla diabetyków, którzy często zmagają się z chorobami serca oraz naczyń krwionośnych, podwyższonym stężeniem cholesterolu czy neuropatią cukrzycową maskującą niepokojące, alarmujące objawy zawału serca lub niedocukrzenia.
Badacze z Joslin Diabetes Center, największego na świecie centrum badań nad cukrzycą podają, że diabetycy zmagają się z chorobami sercowo-naczyniowymi trzykrotnie częściej niż osoby niedotknięte tą chorobą. W Polsce aż ośmiu na dziesięciu pacjentów z cukrzycą zgłasza dolegliwości sercowe, a prognozy nie są optymistyczne – do 2030 roku zapowiadana jest zwiększona umieralność diabetyków z powodu powikłań kardiologicznych nawet o 100% .
Cukrzyca nie musi oznaczać dla serca wyroku – aby uchronić się przed groźnymi skutkami wielu chorób kardiologicznych, warto na co dzień dbać o zdrowy styl życia, zgłaszać się na regularne badania profilaktyczne, a w domowych warunkach codzienne kontrolować wartości ciśnienia tętniczego krwi.
Dlaczego cukrzyca jest tak groźna dla serca?
Hiperglikemia, czyli wysoki poziom cukru we krwi, który towarzyszy cukrzycy, uszkadza tętnice, powodując ich stan zapalny i rozwój miażdżycy. W wyniku tych zmian, w perspektywie wielu lat diabetyk może być bardziej narażony na nadciśnienie tętnicze, zakrzepy czy chorobę niedokrwienną serca, która w najgorszym przypadku może doprowadzić do dusznicy lub zawału mięśnia sercowego. Pacjenci z cukrzycą – zwłaszcza typu 2, nierzadko mają trudności z utrzymaniem prawidłowej wagi. Nadwaga i otyłość sprawiają, że łatwiej o podwyższony cholesterol powodujący miażdżycę, prowadzącą do zarastania naczyń krwionośnych, co prowadzi do niedokrwienia serca. Miażdżyca u chorych na cukrzycę przebiega znacznie szybciej, a zmiany chorobowe są wieloogniskowe i bardziej rozległe, a co za tym idzie – znacznie bardziej niebezpieczne dla zdrowia i życia diabetyka.
Stosunkowo częstym powikłaniem cukrzycy jest neuropatia cukrzycowa, polegająca na zaburzeniach w działaniu układu nerwowego, które skutkuje między innymi słabszym, a nawet całkowitym brakiem odczuwania bólu w zmienionym chorobowo miejscu. To wyjątkowo niebezpieczna dolegliwość w połączeniu z chorobami serca – zdarza się, że diabetycy przechodzą bezobjawowo tak zwane ciche zawały serca – zupełnie nieodczuwalne przez pacjenta.
Jak chronić się przed chorobami serca?
Chociaż diabetycy są w grupie podwyższonego ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, nie oznacza to, że choroby serca zawsze muszą prowadzić do poważnych powikłań o nieodwracalnych skutkach. Przeciwdziałanie dolegliwościom kardiologicznym warto rozpocząć od wprowadzenia zdrowego trybu życia z uwzględnieniem regularnej aktywności fizycznej oraz zbilansowanej diety. W miarę możliwości dobrze jest codziennie choć kilkanaście minut poświęcić na szybszy spacer czy poranną gimnastykę. W posiłkach należy unikać zaś nadmiernego spożycia tłustego mięsa, jaj oraz innych produktów odzwierzęcych: nabiału i masła, które zwiększają w organizmie poziom „złego cholesterolu” groźnego dla prawidłowego funkcjonowania naczyń krwionośnych.
Podobnie jak w przypadku innych chorób, istotna jest świadomość zagrożeń, wykonywanie regularnych badań profilaktycznych oraz zwracanie uwagi na wszystkie niepokojące objawy ze strony organizmu, na przykład zwiększoną potliwość, częstsze zmęczenie czy szybszą pracę serca po niewielkim wysiłku fizycznym.
Ważne, aby stosować się do zaleceń diabetologa oraz konsultować z nim wszelkie wątpliwości dotyczące stanu zdrowia. Przynajmniej raz w roku należy udać się na wizytę do kardiologa, zaznaczając, że choruje się na cukrzycę. Kardiolog może zlecić spoczynkowe i wysiłkowe badanie EKG, Echo serca czy USG Dopplera tętnic kończyn dolnych. Badania te pomogą ocenić stan układu sercowo-naczyniowego. Oprócz badań lekarskich, warto na co dzień samodzielnie kontrolować najważniejsze parametry swojego zdrowia. Podstawą jest regularne mierzenie poziomu cukru we krwi i codziennie pomiary ciśnienia tętniczego krwi. Pomiary warto zapisywać w dzienniczku, aby w trakcie wizyty kontrolnej pokazać je lekarzowi prowadzącemu.
Otocz swoje serce troskliwą opieką!
Marta Szerakowska
konsultacja merytoryczna:
dr Alicja Milczarczyk
