Przez ostatnie sześć miesięcy jako partnerzy kampanii „Zachowaj Wzrok”, pisaliśmy w naszym Biuletynie o różnych aspektach cukrzycowego obrzęku plamki (DME). Powikłanie to nadal jest jedną z głównych przyczyn utraty wzroku w grupie pacjentów z cukrzycą. Ale poprzez działania edukacyjne pracujemy nad tym, by to zmienić. Obecnie możliwości leczenia DME są w Polsce na światowym poziomie. W ostatnim artykule z tego cyklu przypominamy, co powinniśmy robić, aby zachować wzrok w jak najlepszej kondycji, nawet po wielu latach życia z cukrzycą.
Cukrzyca może uszkadzać naczynia krwionośne w siatkówce, warstwie tkanki w tylnej części oka, która rejestruje światło i wysyła sygnały wzrokowe do mózgu. O cukrzycowym obrzęku plamki mówimy wówczas, gdy przez uszkodzone naczynia krwionośne krew przecieka do plamki, czyli części oka odpowiedzialnej za widzenie centralne. Osoby z zaawansowanym DME mogą mieć duże problemy z widzeniem, obraz może być zamazany, zniekształcony, wyblakły, a niekiedy fragmentaryczny, bo w polu widzenia mogą pojawiać się czarne plamy. Powikłanie to wpływa na jakość codziennego funkcjonowania, a nieleczone może przyczynić się nawet do utraty wzroku.
Czynniki ryzyka rozwoju DME
Kilka czynników może zwiększyć ryzyko rozwoju cukrzycowego obrzęku plamki. Najważniejsze z nich to:
• Czas trwania cukrzycy – im jest on dłuższy, to ryzyko powikłań w oczach jest większe.
• Słaba kontrola poziomu cukru we krwi – utrzymujący się, podwyższony poziom glukozy we krwi może uszkodzić naczynia krwionośne siatkówki.
• Nadciśnienie – wysokie ciśnienie krwi może potęgować uszkodzenia naczyń krwionośnych.
• Wysoki poziom cholesterolu – podwyższony poziom cholesterolu może przyczyniać się do uszkodzenia naczyń.
• Palenia papierosów – jest to czynnik ryzyka niemal równie szkodliwy dla małych naczyń krwionośnych, jak hiperglikemia.
Choruję na cukrzycę, dbam o wzrok!
„Obowiązki” diabetyka względem swojego wzroku można ująć w jednym zdaniu: kontroluj cukrzycę oraz regularnie odwiedzaj okulistę. Choć brzmi prosto, wcale takie proste nie jest, bo nie zawsze mamy wpływ na nasze glikemie, a dodatkowo do rozwoju retinopatii przyczyniają się też inne czynniki, nie tylko kontrola cukrzycy. Na co poza glikemią powinniśmy zwracać uwagę?
• Palenie papierosów – jest czynnikiem uszkadzającym niewielkie naczynia krwionośne w oczach, ale także np. w obrębie stóp, w stopniu porównywalnym do hiperglikemii.
• Odpowiednia dieta – celem naszego odżywiania się nie powinny być jedynie prawidłowe glikemie, ale też optymalne odżywienie organizmu. Dieta bogata w antyoksydanty, witaminy i tłuszcze omega może wspierać jakość naszego widzenia.
• Nowoczesne leczenie – współczesne terapie cukrzycy pozwalają nie tylko na utrzymywanie prawidłowych glikemii, ale także na przeciwdziałanie powikłaniom. Warto wiedzieć, że rozwój jednego powikłania, np. kardiologicznego, sprzyja rozwojowi innych powikłań, np. retinopatii. Dlatego o profilaktyce powikłań cukrzycowych musimy myśleć w kontekście całego organizmu.
• Wszelkie zmiany w jakości naszego widzenia powinniśmy jak najszybciej konsultować z okulistą. Sami możemy także korzystać z bardzo prostego narzędzia, jakim jest siatka Amslera. Siatkę oraz zasady sprawdzania za jej pomocą wzroku prezentowaliśmy w numerze czerwcowym Biuletynu.
Jakie mamy możliwości leczenia DME?
W ramach leczenia DME stosuje się:
• Iniekcje leków anty-VEG do ciała szklistego, aby zmniejszyć wyciek płynów i wspomóc wzrost zdrowych naczyń.
• Iniekcje leków sterydowych, które pomagają zmniejszyć stan zapalny i nagromadzenie płynów w siatkówce.
• Terapia laserowa, która ma za zadanie przede wszystkim uszczelnienie naczyń krwionośnych, aby ograniczać wysięk płynów.
• Leczenie operacyjne, np. w celu usunięcia blizn.
Utrzymywanie optymalny poziom cukru we krwi, kontrolowanie ciśnienia krwi i cholesterol, stosowanie się do zasad zdrowego stylu życia, regularne wizyty u okulisty oraz wypełnianie jego zaleceń to Twoja szansa na zmniejszenie ryzyka negatywnego wpływu cukrzycy na narząd wzroku. A Twoim największym sprzymierzeńcem w tej batalii jest lekarz okulista.
