Celem opracowanego przez ekspertów Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków projektu było zbadanie jak zastosowanie nowoczesnego systemu ciągłego monitorowania glikemii (CGM) u pacjentów z cukrzycą typu 2, którzy do tej pory nie mieli styczności z tego typu urządzeniem, wpływa na zwiększenie ich świadomości na temat choroby, poprawę samokontroli cukrzycy, ograniczenie epizodów hipoglikemii i hiperglikemii, a dzięki temu podniesienie komfortu i bezpieczeństwa życia chorych.
Autorką projektu jest Prezes Zarządu Głównego Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków Monika Kaczmarek, a współautorkami mgr Mariola Wozowczyk, specjalista pielęgniarstwa diabetologicznego i lek. Barbara Soróbka, Specjalista chorób wewnętrznych i diabetologii.
– W naszym projekcie prowadzona była obserwacja jak zastosowanie nowoczesnego systemu monitorowania glikemii (CGM) wpływa na świadomość przebiegu cukrzycy pacjenta oraz jaki ma wpływ na podejmowanie decyzji terapeutycznych oraz w dostosowaniu terapii do rzeczywistych potrzeb osoby chorującej na cukrzycę. Projekt był przeprowadzony na grupie 101 pacjentów (48 kobiet i 54 mężczyzn) w różnym wieku, którzy nie mieli wcześniej doświadczenia z takim systemem i nie kwalifikowali się do refundacji od 30 sierpnia do 31 grudnia 2024 r. – mówi Monika Kaczmarek
Jak podkreśla diabetolog Barbara Soróbka – Celem obserwacji było zwiększenie wiedzy pacjentów na temat choroby poprzez uświadomienie wpływu posiłków, aktywności fizycznej i sytuacji szczególnych na poziomy glikemii. Niezwykle ważne było też zbadanie, czy nie występują u chorego hipoglikemie, zwłaszcza nocne i bezobjawowe. Jak pokazały wyniki zastosowanie CGM było wyjątkowo pomocne, szczególnie u pacjentów z nowo rozpoznaną chorobą, u chorych z dekompensacją cukrzycy oraz u tych, którzy w sposób niewłaściwy prowadzili samokontrolę. Z ankiet wypełnionych przez uczestników przed programem wiadomo, że spory odsetek osób niestety nie prowadzi prawidłowo samokontroli, a co za tym idzie nie wie jakie ma glikemie.
- Jak dodaje mgr Mariola Wozowczyk, specjalista pielęgniarstwa diabetologicznego – Edukator w trakcie trwania projektu monitorował odczyty glikemii i interweniował w przypadku nieprawidłowych poziomów wskazując na konieczność natychmiastowej wizyty u lekarza. W miarę możliwości pacjenci byli umawiani na konsultację u diabetologa. Większość pacjentów była edukowana w trakcie używania sensora w zależności od potrzeb. Kilka osób zostało skierowanych na pilne wizyty u lekarza, ponieważ dane z CGM ujawniły nieprawidłowości wymagające natychmiastowej interwencji medycznej. W tej grupie pacjentów największe znaczenie miało zastosowanie CGM, które przyczyniło się do zmiany zastosowania terapii lekowej, insulinowej, pokazało wpływ posiłków na poziom glikemii co spowodowało modyfikację diety.
Znaczenie projektu podkreślają opinie uczestników – niemal wszyscy uznali, że system CGM pomógł im lepiej zrozumieć chorobę i zaangażować się w proces leczenia, poprawił też jakość ich życia. Zdecydowana większość badanych zadeklarowała chęć jego dalszego stosowania
w przypadku dostępu do refundacji.
Wyniki obserwacji
- Dzięki edukacji pacjentów w zakresie efektu glikemicznego posiłków udało się u części chorych poprawić wyrównanie cukrzycy bez konieczności intensyfikacji terapii farmakologicznej (obniżenie GMI, wzrost TIR)
- Uświadomienie hipoglikemii, pozwoliło na zmianę terapii na bezpieczniejszą, na co wcześniej nie było zgody pacjentów, np. z insuliny NPH na insulinę analogową oraz z pochodnych sulfonylomocznika na bezpieczniejsze, nowsze leki hipoglikemizujące.
- Zmiana sposobu żywienia dzięki CGM ułatwiła niektórym redukcję masy ciała.
- Większość pacjentów uznała, że program zwiększył ich świadomość na temat choroby, poprawił bezpieczeństwo i komfort życia z cukrzycą.
- Stosowaniu systemu CGM wpłynęło na zmianę nastawienia do choroby i leczenia cukrzycy
- Wszyscy chorzy chcieliby nadal korzystać z systemu, jeśli byłby refundowany.
Wyniki badania wskazują, że wdrażanie nowoczesnych technologii monitorowania glikemii na szeroką skalę mogłoby istotnie przyczynić się do poprawy skuteczności i bezpieczeństwa terapii cukrzycy typu 2 oraz zmniejszenia powikłań związanych z niewyrównaną chorobą. Ponadto, zastosowanie CGM okazało się skutecznym narzędziem wspierającym lekarzy i pielęgniarki diabetologiczne w optymalizacji terapii, co podkreśla jego wartość w codziennej praktyce klinicznej – podsumowuje prezes Monika Kaczmarek.
Raport z podsumowania projektu edukacyjnego – TUTAJ