9 grudnia 2024 Amerykańskie Stowarzyszenie Diabetologiczne (American Diabetes Association, ADA) opublikowało zaktualizowane Standardy opieki w cukrzycy. Wytyczne te stanowią złoty standard wśród wytycznych klinicznych opartych na dowodach naukowych dotyczących diagnozowania oraz leczenia cukrzycy oraz stanów przedcukrzycowych.
Zalecenia ADA na 2025 rok wprowadzają bardziej szczegółowe i zindywidualizowane podejście do zarządzania cukrzycą, z naciskiem na nowe technologie, takie jak CGM, oraz na korzyści zdrowotne wynikające z farmakoterapii i zmian stylu życia. Nowe wytyczne uwzględniają również aktualne wyzwania, takie jak braki leków i wprowadzają nowe strategie leczenia, które nie były obecne w zaleceniach z 2024 roku. W porównaniu do 2024 roku, nowe zalecenia kładą większy nacisk na indywidualizację opieki i uwzględnienie najnowszych dowodów naukowych.
Do kogo adresowane są opracowania ADA?
Docelowa grupa odbiorców standardów opieki co roku opracowywanych przez ADA obejmuje lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, endokrynologów, pielęgniarki, współpracowników/asystentów lekarzy, farmaceutów, zarejestrowanych dietetyków, specjalistów ds. opieki i edukacji w zakresie cukrzycy oraz wszystkich członków zespołu opieki nad cukrzycą.
Standardy opieki zapewniają również wskazówki specjalistom opiekującym się osobami z cukrzycą i jej licznymi powikłaniami, takim jak kardiolodzy, nefrolodzy, lekarze pogotowia, interniści, pediatrzy, psychologowie, neurolodzy, okuliści i podiatrzy. Ponadto zalecenia te pomagają płatnikom, decydentom, badaczom, organizacjom finansującym badania i grupom orzeczniczym w dostosowywaniu ich polityk i zasobów oraz zapewnianiu optymalnej opieki osobom żyjącym z cukrzycą.
ADA dąży do ulepszania i aktualizowania standardów opieki, aby zapewnić, że lekarze, plany zdrowotne i decydenci będą mogli nadal polegać na nich jako na najbardziej wiarygodnym źródle bieżących wytycznych dotyczących opieki nad cukrzycą. Zalecenia Standardów opieki nie mają na celu wykluczania osądu klinicznego. Muszą być stosowane w kontekście doskonałej opieki klinicznej, z uwzględnieniem indywidualnych preferencji, chorób współistniejących i innych czynników pacjenta.
Dorośli z cukrzycą typ 2 – kluczowe zmiany
Jedną z najistotniejszych zmian wprowadzonych w aktualnych wytycznych względem zeszłorocznych to zalecenie rozważenia stosowania ciągłego monitora glikemii (CGM) u osób dorosłych z cukrzycą typu 2 przyjmujących leki obniżające poziom glukozy inne niż insulina. W poprzednim roku wskazano, że okresowe stosowanie systemów do pomiaru glikemii może okazać się pomocne w leczeniu cukrzycy w sytuacjach, gdy stałe stosowanie CGM nie jest pożądane bądź możliwe. W wytycznych na poparcie tej zmiany zostały przytoczone badania zgodnie z którymi stosowanie CGM w porównaniu ze stosowaniem pasków do pomiarów glikemii związane było z większą redukcją stężenia hemoglobiny glikowanej oraz wydłużenie czasu, w którym pacjent miał prawidłowy zakres glikemii.
Cukrzyca – samokontrola pacjentów niezwykle ważna
Cukrzyca to złożona, przewlekła choroba wymagająca ciągłej opieki medycznej z kompleksowymi strategiami redukcji ryzyka wykraczającymi poza kontrolę glikemii. Ciągła edukacja i wsparcie w zakresie samokontroli cukrzycy mają kluczowe znaczenie dla wzmocnienia pozycji ludzi, zapobiegania ostrym powikłaniom i zmniejszania ryzyka powikłań długoterminowych. Istnieją istotne dowody potwierdzające szereg interwencji mających na celu poprawę wyników leczenia cukrzycy.
„Standardy opieki w cukrzycy” Amerykańskiego Stowarzyszenia Diabetologicznego (ADA), zwane tutaj Standardami opieki, stanowią kompleksowe źródło informacji dla lekarzy, badaczy, decydentów i innych interesariuszy. Określają kluczowe elementy opieki nad cukrzycą, ustalają cele leczenia i dostarczają narzędzi do oceny jakości opieki, a wszystko to ma na celu poprawę opieki nad cukrzycą i wyników leczenia w różnych populacjach.
Systemy do monitorowanie glikemii
Komisja ds. Praktyki Zawodowej ADA (PPC) corocznie aktualizuje Standardy opieki i uwzględnia w tekście dyskusję na temat pojawiających się zagadnień klinicznych, a w miarę rozwoju dowodów do zaleceń w Standardach opieki dodawane są wskazówki kliniczne.
Zmiana ta potwierdza konsekwentnie rosnącą rolę oraz użyteczność systemów do monitorowania glikemii, od pacjentów na intensywnej insulinoterapii do pacjentów, którzy nie stosują insuliny. Dowody wskazują nie tylko na korzyści kliniczne u pacjentów stosujących CGM, ale również z perspektywy pacjentów nastąpiła poprawa zadowolenia z leczenia cukrzycy.
Monitorowanie glikemii u polskich pacjentów
W Polsce najczęściej wybieranym systemem stosowanym przez pacjentów jest FreeStyle Libre. System refundowany jest aktualnie u wszystkich pacjentów na intensywnej insulinoterapii, u pacjentów niewidomych na insulinie oraz u wszystkich kobiet z cukrzycą w ciąży, niezależnie od metod leczenia. Docelowo pacjenci czekają na rozszerzenie refundacji również o inne grupy pacjentów, zwłaszcza wszystkich leczonych insuliną.
Standardy opieki nie zapewniają kompleksowych planów leczenia powikłań związanych z cukrzycą, takich jak retinopatia cukrzycowa lub owrzodzenia stopy cukrzycowej, ale oferują wskazówki dotyczące tego, jak i kiedy przeprowadzać badania przesiewowe w kierunku powikłań cukrzycy, postępowania w przypadku powikłań w opiece podstawowej i placówkach opieki nad cukrzycą oraz skierowania do specjalistów, jeśli jest to właściwe. Podobnie, w odniesieniu do czynników zdrowia psychospołecznego i behawioralnego często związanych z cukrzycą i mogących mieć wpływ na opiekę nad cukrzycą, Standardy opieki zapewniają wskazówki dotyczące tego, jak i kiedy przeprowadzać badania przesiewowe, postępowania w opiece podstawowej i placówkach opieki nad cukrzycą oraz skierowania, ale nie zapewniają kompleksowych planów leczenia w przypadku schorzeń wymagających specjalistycznej opieki, takich jak choroby psychiczne.
Źródło: cozdrowiu.pl