Jesień i zima to w polskim klimacie sezon infekcji wirusowych i bakteryjnych, ale też „zwykłych” przeziębień. Niestety u osób chorujących na cukrzycę każda dodatkowa choroba znacząco utrudnia utrzymanie prawidłowych glikemii. Cukry idą w górę, często w sposób nieprzewidywalny i zupełnie niezależny od jedzenia. Jak sobie z tym poradzić?
W czasie infekcji często zupełnie nie mamy apetytu, jemy niewiele, a i tak towarzyszy nam ciągła hiperglikemia. Dzieje się tak z kilku powodów:
• W czasie infekcji, szczególnie jeśli towarzyszy jej gorączka, wzrasta wydzielanie hormonów stresu (kortyzolu, adrenaliny), które mają działanie przeciwstawne do insuliny, można powiedzieć, że w jakimś stopniu pozbawiają ją mocy.
• Organizm wydziela glukozę zgromadzoną w wątrobie i mięśniach, aby mieć energię do walki z patogenami.
• W czasie infekcji nasila się insulinooporność, a to oznacza, że wrażliwość tkanek na działanie insuliny jest znacznie mniejsza niż zazwyczaj. Dlatego potrzebujemy więcej insuliny, aby utrzymać cukry w ryzach.
• Okres infekcji często wiąże się też z nieregularnym jedzeniem i wybieraniem produktów, których na co dzień unikamy, tj.: pieczywo pszenne czy zupy mleczne. Taka „dieta chorobowa” także utrudnia utrzymywanie prawidłowych glikemii.
Jak kontrolować cukry przy infekcji
W czasie dodatkowej choroby trzeba zintensyfikować samokontrolę, czyli sprawdzać cukier naprawdę często, by zapanować nad hiperglikemią i nie dopuścić do zakwaszenia organizmu. W dobie systemów do monitorowania glikemii, takich jak FreeStyle Libre 2 kontrola cukrzycy podczas grypy czy przeziębienia jest znacznie łatwiejsza niż w czasach, kiedy pacjent miał do dyspozycji tylko glukometr. Obecnie korzystając z CGM-u mamy podgląd swoich cukrów 24 godziny na dobę. Nie musimy częściej nakłuwać opuszek palców, a jedynie regularnie spoglądać na odczyty glikemii. Nie zaszkodzi też pogłośnić alarmy ostrzegające o nieprawidłowościach. Nawet gdy większość dnia będziemy przesypiać, będziemy dostawać informację o cukrach poza zakresem.
Wyposażeni w ciągły monitoring mamy większą odwagę w modyfikowaniu dawek insuliny. Niestety w tym temacie nie ma uniwersalnych zasad. U większości osób trzeba zwiększyć podaż insuliny, ale u jednego pacjenta wystarczy o 30% większa baza, u innego aż o 100%. Wiele zależy też od rodzaju infekcji. Na pewno im wyższa gorączka, tym zapotrzebowanie na insulinę wzrasta, a więc potrzebna jest większa dawka insuliny bazowej (niezależnie czy podajemy ją penem czy za pomocą pompy insulinowej). Dzięki FreeStyle Libre nasze próby wyrównania glikemii w czasie infekcji są pod kontrolą, co bardzo zwiększa bezpieczeństwo, bo podczas takiego „manewrowania” z dawkami narażamy się też na ryzyko niedocukrzeń.
Infekcja a kwasica ketonowa
Dodatkowa choroba, w szczególności taka jak grypa, która często przebiega z bardzo wysoką gorączką, bólami mięśni, ogólnym rozbiciem i osłabieniem to także zwiększone ryzyko kwasicy ketonowej. Stan ten pojawia się wówczas, gdy organizm przez dłuższy czas (kilka godzin/kilka dni) narażony jest na znaczne niedobory insuliny. Dlatego tak ważne jest, by w trakcie dodatkowej choroby nie odpuszczać kontrolowania cukrów i podawać odpowiednio zmodyfikowane dawki insuliny.
Warto dodać, że czytnik FreeStyle Libre, a także glukometr OptiumXido Neo mają funkcję pomiaru ciał ketonowych we krwi. Należy tylko pamiętać o zakupie odpowiednich pasków testowych. Osoby, które nie posiadają czytnika ani tego modelu glukometru mogą kontrolować poziom ciał ketonowych w moczu, także za pomocą przeznaczonych do tego pasków, które można kupić w aptece (na receptę).
Jak jeszcze dbać o siebie w czasie infekcji?
• Pamiętaj o odpowiednim nawodnieniu organizmu, jest ono ważne dla układu odpornościowego, który walczy z chorobą, ale też dla… działania sensora FreeStyle Libre 2. Pij wodę, napary ziołowe, herbatę, unikaj słodzonych napojów, soków oraz dodatków typu miód czy sok malinowy. Choć poleca się je przy infekcji, to u diabetyków mogą przynieść więcej szkody niż pożytku nasilając hiperglikemię.
• Korzystaj z dobrodziejstwa produktów określanych mianem naturalnych antybiotyków. Do grupy tej zalicza się czosnek, cytrynę, kurkumę, imbir, kiszonki czy cebulę.
• Staraj się wzmocnić organizm odpowiednim odżywianiem. Sięgaj po lekkostrawne białko oraz bogate w witaminy i antyoksydanty warzywa, także pod postacią soków.
• Dbaj o to, by pomieszczenie w którym przebywasz było regularnie wietrzone. Świeże powietrze pozwala uniknąć bólu głowy.
• Dbaj o czystą pościel oraz o higienę ciała.
Zdrowia!
Marta Wilk
To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.