- W początkowej fazie nefropatia cukrzycowa nie wykazuje żadnych objawów, więc pacjent nie odczuwa skutków ubocznych
- Podstawowymi badaniami, które mogą wykryć nefropatię są badania biochemiczne krwi i moczu
- Zbyt wysoki poziom cukru we krwi może prowadzić do zmian w nerkach albo nawet do ich niewydolności, dlatego konieczne jest wykrycie choroby we wczesnym stadium
- Wyrównanie poziomu glikemii oraz stosowanie zasad diety cukrzycowej spowolni postęp choroby albo całkowicie zahamuje jej rozwój
Nefropatia cukrzycowa – jakie są przyczyny?
Jak przypomina portal dietetycy.org.pl, nefropatia cukrzycowa to przewlekła choroba nerek, która dotyka 20-30 proc. chorych na cukrzycę, a jej pojawienie się to wynik długotrwałej hiperglikemii. Z kolei hiperglikemii oznacza stężenie glukozy w surowicy krwi przekraczające górną granicę normy – wartości referencyjne glukozy na czczo w surowicy krwi wynoszą 3,9 – 5,5 mmol/l.
Wysoki poziom cukru zwiększa przepływ krwi przez kłębuszki nerkowe, co po pewnym czasie może doprowadzić do ich uszkodzenia. Portal wyjaśnia, że w kłębuszkach nerkowych zbierają się substancje, które zaburzają ich funkcjonowanie. W takiej sytuacji w badaniach biochemicznych wykrywa się obecność białka w moczu. Niestety w kolejnych etapach choroby może dojść do włóknienia miąższu nerek, a to z kolei prowadzi do niewydolności.
Portal dietetycy.org.pl przypomina o pięciu etapach nefropatii cukrzycowej:
- stadium 1 – nerki pracują prawidłowo, brak widocznych objawów początku choroby,
- stadium 2 – łagodne pogorszenie pracy nerek, możliwe do wykrycia mikroalbuminy w moczu i inne nieprawidłowości biochemiczne,
- stadium 3 – początek nefropatii cukrzycowej, widoczne pogorszenie pracy nerek,
- stadium 4 – białkomocz,
- stadium 5 – włóknienie miąższu nerek i ich niewydolność.
Warto zaznaczyć, że w początkowym stadium nefropatii cukrzycowej, chory nie odczuwa żadnych dolegliwości, dlatego rozpoznanie choroby w pierwszym stadium jest takie trudne. Dopiero przy dalszych etapach rozwoju pacjent może odczuwać osłabienie, a u niektórych pojawiają się obrzęki na ciele.
Jak zdiagnozować nefropatię?
Najważniejszymi badaniami diagnostycznymi, które pozwolą wykryć nefropatię są badania biochemiczne moczu i krwi, ocenia się także stan przesączenia kłębuszkowego GFR. Ocena GFR – jak podaje portal dietetycy.org.pl – powinna być profilaktycznie oceniania u wszystkich cukrzyków przynajmniej raz w roku.
Jeśli w moczu pojawią się białka o drobnej masie (albuminy) albo większe cząsteczki białek (białkomocz), wówczas może to oznaczać pojawienie się nefropatii. W przypadku stwierdzenia choroby, należy powtórzyć badania w ciągu 3-6 miesięcy.
Wartość GFR szacuje się oddzielnie dla każdego pacjenta na podstawie konkretnych wzorów, uwzględniając stężenie kreatyniny. Normy GFR, za portalem:
- GFR ≥90 ml/min/1,73 m2 – wynik prawidłowy,
- GFR 60–89 ml/min/1,73 m2 – wymaga weryfikacji lekarza, podejrzenie zmian pracy nerek,
- GFR <60 ml/min/1,73 m2 – stwierdza się upośledzenie czynności nerek,
- GFR <30 ml/min/1,73 m2 – poważna niewydolność nerek.
Istotnym punktem jest także kwestia ciśnienia krwi – podwyższone może oznaczać nieodpowiednią dietą, bogatą w sól, z kolei nadciśnienie tętnicze krwi jest najczęstszą chorobą współistniejącą z cukrzycą.
Jak wygląda przebieg leczenia?
Nie można zapominać, że dalszy rozwój nefropatii cukrzycowej może być opóźniony albo całkowicie zatrzymany, jednak wszystko zależy od etapu, gdy choroba została zdiagnozowana. Portal dietetycy.org.pl dodaje również, że wykrycie choroby na etapie mikro i makroalbuminurii i wdrożenie postępowania może na kilka lat zahamować chorobę.
Z kolei u pacjentów z bardziej zaawansowanym stadium, gdy doszło do białkomoczu albo niewydolności nerek, można tylko spowolnić postęp choroby.
Pomocne w tym zakresie może być stosowanie diety cukrzycowej oraz włączenie aktywności fizycznej. Należy także zaprzestać korzystanie z używek.
Jakie są zalecenia żywieniowe?
Na stronie dietetycy.org.pl przypominają, że pacjenci ze zdiagnozowaną nefropatią powinni korzystać z diety zgodny z dietą cukrzycową. Dzięki niej chorzy mogą utrzymać bliskiego normy stężenia glukozy w surowicy krwi.
Diabetycy w związku z tym powinni wybierać produkty o jak najniższym stopniu przetworzenia i niskim indeksie glikemicznym. Chorzy na nefropatię powinni ograniczyć spożywanie soli kuchennej, która sprzyja nadciśnieniu tętniczemu i niewskazane jest spożywanie zbyt dużej ilości białka, ponieważ nadmiar powoduje wzrost stężenia kreatyniny we krwi.
Źródło: www.rynekzdrowia.pl