Posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Cukrzycy

Wyzwania w obszarze diabetologii na początku 2021 roku – tym zagadnieniom poświęcone było posiedzenie Zespołu Parlamentarnego ds. Cukrzycy, które odbyło się dnia 23.02 br.

Zdaniem zaproszonych gości priorytetami na ten rok powinny być: zapewnienie właściwej profilaktyki i edukacji, dostęp do odpowiednich technologii leczenia oraz terapia powikłań.

Utrata wzroku – niewidzialne powikłanie cukrzycy

Jak poważnym i częstym powikłaniem cukrzycy może być utrata wzroku przekonywał prof. dr hab. Marek Rękas, konsultant krajowy w dziedzinie okulistyki. „Zgodnie z raportem Światowej Organizacji Zdrowia cukrzyca jest jedną z głównych przyczyn ślepoty na świecie. Ryzyko utraty widzenia jest 25-krotnie większe niż w przypadku osób bez cukrzycy” przekonywał ekspert, wskazując w tym kontekście zwłaszcza na retinopatię cukrzycową (DR) i cukrzycowy obrzęk plamki (DME).

Według szacunków DME występuje u ok. 8-14% chorych, z czego 40% to osoby w wieku produkcyjnym – do 45 roku życia. W Polsce schorzenie to dotyka ok. 150 tys. osób – w tym 50-60 tys. to stadia wczesne, a w 80-100 tys. przypadków – stadia zaawansowane. Do rozwoju choroby dochodzi  wskutek podwyższonego poziomu cukru we krwi, który powoduje uszkodzenie drobnych naczyń w oku (mikroangiopatia), a w efekcie obrzęk, niedotlenienie i sukcesywne niszczenie siatkówki.

Jak jednak wskazywał prof. Rękas – retinopatia cukrzycowa, w tym cukrzycowy obrzęk plamki jest najczęstszą przyczyną możliwej do uniknięcia utraty wzroku. Podstawą terapii w tym wypadku są powtarzane 3-7 razy do roku iniekcje leków anty-VEGF bezpośrednio do gałki ocznej.

Niestety leczenie nie jest obecnie w Polsce refundowane. W efekcie chorzy skazani są na postępowanie choroby i rozwój ciężkich powikłań. „Należy pomyśleć o programie lekowym DME. Ja osobiście podjąłem decyzję i napisałem pismo do Ministra Zdrowia i intensywne prace nad programem trwają. Mam nadzieję, że będzie on zainicjowany jeszcze w tym roku” – podkreślił prof. Rękas.

„Powikłania okulistyczne to temat zaniedbany. Widzimy niską świadomość problemu zarówno wśród pacjentów, jak i lekarzy” przestrzegała w komentarzu do wystąpienia prof. Rękasa Anna Śliwińska, Prezes ZG PSD.

 Skuteczna terapia? Potrzeba edukacji i dostępu do wyrobów medycznych

Konsultant krajowa w dziedzinie pielęgniarstwa diabetologicznego, mgr Alicja Szewczyk wskazywała z kolei, że kluczowymi elementami efektywnej terapii cukrzycy jest właściwa edukacja pacjenta oraz dostęp do podstawowych wyrobów medycznych.

Należą do nich m.in. glukometry i paski do glukometrów (z których korzysta w Polsce ok. 2,01 mln pacjentów), osobiste pompy insulinowe (ok. 20,4 tys. pacjentów z cukrzycą typu 1), a także peny insulinowe wraz z igłami. Z tego ostatniego rozwiązania korzysta ok. 676 tys. chorych z cukrzycą typu 1 oraz 2.

W swojej prezentacji mgr Alicja Szewczyk przytoczyła wyniki badań przeprowadzonych w 2019 roku przez Polskie Stowarzyszenie Diabetyków, które wskazuje że 90% pacjentów korzysta z tej samej igły kilkukrotnie, a nawet kilkunastokrotnie. Głównym powodem tej sytuacji (66% pacjentów) są przy tym względy finansowe, będące konsekwencją braku refundacji igieł. „Polska pozostaje jednym z ostatnich państw europejskich – obok Belgii, Bułgarii i Rumunii – w których igły do wstrzykiwaczy nie są refundowane” – podkreślała pani konsultant, jednoznacznie wskazując na potrzebę refundacji tej technologii w naszym kraju, co przełożyłoby się na podniesienie skuteczności terapii i komfortu pacjenta przy jednoczesnym ograniczeniu powikłań choroby.

W odpowiedzi Przewodnicząca Zespołu Parlamentarnego, poseł Ewa Kołodziej zadeklarowała głębokie zaangażowanie w poprawę jakości życia pacjentów z cukrzycą, jak również wsparcie kwestii refundacji igieł do wstrzykiwaczy.

 Profilaktyka od najmłodszych lat

Potrzebę profilaktyki – już na etapie edukacji szkolnej – podkreśliła mgr Ewa Dygaszewicz, Prezes Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego PSD, która zaprezentowała ewolucję i efekty programu edukacyjnego KiDS. Został on zrealizowany w Polsce jako pierwszym kraju europejskim w odpowiedzi na potrzebę lepszego zrozumienia cukrzycy w szkołach.

Cele programu są zbieżne z celami edukacji diabetologicznej jako takiej – obejmują m.in. poprawę poziomu wiedzy, zwalczanie dyskryminacji dzieci z cukrzycą typu 1, budowanie świadomości i kształtowanie postaw zdrowego stylu życia, jak również prewencję cukrzycy typu 2.

Prezes ZG PSD Anna Śliwińska w podsumowaniu podkreśliła, że w ostatnich dniach PSD wystosowało pismo do Ministerstwa Nauki i Edukacji, aby projekt KIDS został włączony w tzw. lekcję o zdrowiu we wszystkich szkołach w Polsce.

Jak pokazał przebieg dyskusji, mimo wielu sukcesów w ostatnich latach, diabetologia nadal pozostaje obszarem pełnym potrzeb i wyzwań – w zakresie profilaktyki i edukacji, odpowiedniego dostępu do leków i wyrobów medycznych, ale i nowoczesnych technologii, a także leczenia powikłań tej choroby.

Link do nagrania posiedzenia:
http://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/transmisje_arch.xsp?unid=E43CCF41DC89B86AC125867300409B2D

Link do przedstawionych prezentacji:
http://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/agent.xsp?symbol=POSIEDZENIAZESP&Zesp=585